Ο Υδραυλικός Τηλέγραφος και τα Sms του Αινεία

Ο Υδραυλικός Τηλέγραφος και τα Sms του Αινεία του Τακτικού...350 π.Χ.

Η διορατική εφεύρεση του Αινεία του Τακτικού, ο οποίος ανακάλυψε την πρώτη μέθοδο υπεραστικής επικοινωνίας, την «συσκευή» αποστολής αρχαίων sms!.

Συγγραφέας στρατιωτικών έργων. Είχε συγγράψει ένα ογκώδες βιβλίο με τον τίτλο Περί στρατηγικής υπομνήματα, όπου απαριθμούνται όλες οι προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνονται και όλα τα τεχνάσματα και στρατηγήματα που πρέπει να εφαρμόζονται για να παραπλανηθεί ο εχθρός. Ο συγγραφέας, που πρέπει να έγραψε το έργο του μετά το 360 π.Χ., χρησιμοποιεί την αττική διάλεκτο και παραθέτει αποσπάσματα από τον Θουκυδίδη και την Ανάβαση του Ξενοφώντα. Το Εγχειρίδιον Τακτικής, που διασώζεται σήμερα αποτελεί τμήμα του βιβλίου Περί στρατηγικής υπομνήματα. Η ανάγκη για ταχεία μετάδοση πολλαπλών και διαφορετικών μηνυμάτων οδήγησε τον Αινεία στην κατασκευή του υδραυλικού τηλέγραφου (4ος αιώνας π.Χ.), μιας εκπληκτικής υδραυλικής συσκευής με την χρήση του νερού, που απαιτούσε τη χρήση ενός μόνο πυρσού για την μετάδοση προσυμφωνημένων μηνυμάτων. Ο υδραυλικός τηλέγραφος,  μπορούσε να μεταφέρει «έτοιμα μηνύματα», γρήγορα σε μεγάλες αποστάσεις. 

Ο Αρκάδας στρατηγός ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε και έγραψε έναν οδηγό για τις στρατιωτικές επικοινωνίες, καθώς θεωρούσε ότι η οι δάδες δεν επαρκούσαν σε καιρό πολεμικών συγκρούσεων. Και αυτό γιατί δεν υπήρχαν λεπτομέρειες στο μήνυμα, καμία περιγραφή, και ο χρόνος που χανόταν ήταν πολύτιμος. Έτσι, ανέπτυξε τον αποκαλούμενο υδραυλικό τηλέγραφο, δηλαδή έναν μηχανισμό μετάδοσης προσυμφωνημένων μηνυμάτων σε μια προσπάθεια να προσπεράσει όλα τα εμπόδια. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ταχεία μεταφορά μηνυμάτων στην αχανή αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Πώς λειτουργούσε

Ο υδραυλικοί τηλέγραφοι ηταν  χάλκινοι κύλινδροι γεμάτοι με νερό μέχρι το ίδιο σημείο και είχαν στη βάση τους από μια βρύση ίδιας διαμέτρου, ώστε όταν έτρεχε νερό η ροή του να ήταν ίδια και στους δύο κάδους. Το ύψος των κάδων ήταν περίπου 1,50 μέτρα και το πλάτος τους περίπου μισό μέτρο. Πάνω στο νερό του κάθε κάδου επέπλεε ένα ξύλινο ραβδί που ήταν κάθετα στηριγμένο σε έναν πλωτήρα απο κυλινδρικό φελό που είχε διάμετρο λίγο μικρότερη από τους κάδους. Το ραβδί ήταν χωρισμένο σε παράλληλους κύκλους που είχαν απόσταση περίπου 6 εκατοστά μεταξύ τους. Στα κενά αυτών των κύκλων ήταν σημειωμένες διάφορες κωδικοποιημένες πληροφορίες στρατιωτικής κυρίως φύσης οι ίδιες και στους 2 κάδους. Πάνω στον κύλινδρο ήταν στηριγμένα σε όρθια θέση τα «έτοιμα μηνύματα». Στο κάτω μέρος υπήρχε μια μικρή βρύση, ένας κρουνός όπως λεγόταν εκείνη την εποχή, ενώ γύρω γύρω υπήρχε μια λεκάνη. Μια ίδια συσκευή υπήρχε και στην απέναντι πλευρά όπου πήγαινε το μήνυμα. Έτσι, γινόταν εφικτή η επικοινωνία με τη χρήση φωτεινών σημάτων ανάμεσα στον πομπό και τον δέκτη. Αντίστοιχα, και στις δυο πλευρές υπήρχε από ένας χειριστής. Η επικοινωνία γινόταν ως εξής όταν επρόκειτο να μεταδοθεί ένα μήνυμα. Ειδοποιούσαν τον επόμενο σταθμό υψώνοντας έναν πυρσό. Όταν ο επόμενος σταθμός ειδοποιούσε και αυτός με έναν πυρσό ότι ήταν έτοιμος, ο πομπός ύψωνε τον πυρσό του πάλι και τότε άνοιγαν και οι δύο τις βρύσες ταυτόχρονα. Όταν το ραβδί καθώς κατέβαινε έφτανε στο μήνυμα που ήθελαν να μεταδώσουν τότε ο πομπός έσβηνε τον πυρσό και τότε έκλειναν και οι δύο βρύσες. Το μήνυμα είχε μεταδοθεί. Το σύστημα αυτό βασίζεται στο συγχρονισμό κινήσεων πομπού και δέκτη. 



Για να λειτουργήσει σωστά και να μην γίνει λάθος στο μήνυμα που θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο σε κάθε περίπτωση πολέμου, έπρεπε οι κινήσεις να γίνονται με μεγάλη ακρίβεια. Όλα ξεκινούσαν από το ταυτόχρονο άνοιγμα και κλείσιμο της βρύσης. Μέσω του υδραυλικού τηλέγραφου, ο στρατός είχε πλέον τη δυνατότητα να επικοινωνεί συγκεκριμένα μηνύματα, μεταξύ στρατιωτικών ομάδων, τα οποία σε περίπτωση πιθανής εισβολής από ξηρά η θάλασσα θα μπορούσαν να μεταφερθούν εγκαίρως και στους πολίτες. Η ευφυέστατη μέθοδος αποστολής προσυμφωνημένων μηνυμάτων, που περιέγραψε ο Αινείας ο Τακτικός τον 4ο π.Χ. αιώνα, χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ταχεία μεταφορά μηνυμάτων στην αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
 

Ενώ η τεχνολογία του υδραυλικού τηλέγραφου φαίνεται πολύ απλή, η δημιουργία του θεωρήθηκε ως θαύμα καθώς επέφερε μια σημαντική πρόοδο στην τεχνολογία της επικοινωνίας, επιτρέποντας προκαθορισμένα μηνύματα να σταλούν σε μεγάλες αποστάσεις. Σε περίπτωση εισβολής ή εχθρού που πλησίαζε, φαίνονταν μόνο οι σύντομες λάμψεις των πυρσών και δεν μπορούσαν να υποκλέψουν το μήνυμα με οποιονδήποτε τρόπο. Αυτή η εφεύρεση στην επικοινωνία ήταν μια σημαντκή πρόοδος στις στρατιωτικές επικοινωνίες. 
Μέσω του υδραυλικού τηλέγραφου, ο στρατός είχε πλέον τη δυνατότητα να μεταδίδει συγκεκριμένα μηνύματα που επέτρεπαν σε άλλες ομάδες του στρατιωτικού προσωπικού, καθώς και πολίτες, την καλύτερη προετοιμασία για πιθανές εισβολές από ξηρά ή θάλασσα. 
Μηνύματα εστάλησαν από τη Σικελία στην Καρχηδόνα κατά τη διάρκεια του Πρώτου Καρχηδονιακό Πόλεμο (264-241 π.Χ.) με τη χρήση του υδραυλικού τηλέγραφου, επίσης γνωστή ως γραμμή Σηματοφορίας. 
Αυτή η πρώιμη μορφή της επικοινωνίας μεγάλων αποστάσεων ήταν πολύ προχωρημένη για την εποχή της και άνοιξε το δρόμο για μελλοντικές μορφές επικοινωνιών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε πολλές μεθόδους που έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα.


Η μυθική Αίθουσα των Αρχείων στην Αίγυπτο

Υπάρχει τελικά η μυθική «Αίθουσα των Αρχείων» στην Αίγυπτο? (Βιντεο)


Η ανακάλυψη μιας τεράστιας υπόγειας βιβλιοθήκης που πραγματοποιήθηκε το 2008, από μια ομάδα του Βελγίου και ερευνητές της Αιγύπτου, θα μπορούσε να αλλάξει για πάντα την ιστορία και την προέλευση του αρχαίου Αιγυπτιακού πολιτισμού.
Κι αυτό διότι συνδέεται μυθολογικά με την αρχαία παράδοση.
Στην πορεία των αιώνων έχει παραμείνει ο «θρύλος» μιας χαμένης υπόγειας αίθουσας, γνωστής ως «Αίθουσα των Αρχείων», η οποία είναι το κλειδί για τον πολιτισμό και την αληθινή ιστορία της ανθρωπότητας. Εικάζεται ότι βρίσκεται θαμμένη κάτω από την αινιγματική Σφίγγα της Γκίζας. Όμως η ύπαρξη του «θρύλου» γύρω από την «Αίθουσα των Αρχείων», τεκμηριώνεται από αρχαίους παπύρους, οι οποίοι αναφέρουν με βεβαιότητα, ότι τα Αρχεία εξηγούν πράγματα για την ιστορία της χαμένης ηπείρου της Ατλαντίδος καθώς και που ήταν ακριβώς η θέση της. Η σπουδαιότητα της Αίθουσας αυτής συγκρίνεται δε με εκείνη της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, η οποία στέγαζε την Ελληνική Γνώση.
Το σημαντικό επίσης είναι, ότι την ύπαρξη μιας «υπόγειας βιβλιοθήκης» αναφέρουν ο Ηρόδοτος και ο Στράβων, οι οποίοι την επισκέφθηκαν και πρόλαβαν να καταγράψουν το θρυλικό υπόγειο συγκρότημα, που μοιάζει με «λαβύρινθο», πριν εξαφανιστεί από την ιστορία. Ο πρώτος που το κατέγραψε ήταν ο Ηρόδοτος, περιγράφοντας το εξής : «… ο λαβύρινθος βρίσκεται λίγο πάνω από την λίμνη της Μοίρης και σχεδόν απέναντι σ” αυτό που ονομάζεται Πόλη του Κροκόδειλου» («Ιστορίες», βιβλίο ΙΙ, 148)…. , και συνεχίζει: « έχει δώδεκα σκεπαστά δικαστήρια , με πύλες (που είναι) απέναντι η μία στην άλλη, έξι από τη βόρεια πλευρά και έξι από τη Νότια, οι οποίες ενώνονται μεταξύ τους, ενώ από την έξω πλευρά τις περιβάλλει το ίδιο τοίχος. Και υπάρχουν σε αυτό δύο είδη θαλάμων, το ένα είδος κάτω από το έδαφος και το άλλο πάνω από αυτά, τρεις χιλιάδες τον αριθμό..» .
Πράγματι, οι ερευνητές βρήκαν ένα υπόγειο ναό να αποτελείται από 3.000 δωμάτια, τα οποία είναι γεμάτα με απίστευτες τοιχογραφίες και ιερογλυφικά. Το αινιγματικό αυτό υπόγειο συγκρότημα βρίσκεται περίπου 100 χιλιόμετρα πιο έξω από το Κάιρο, στη Χαουάρα κοντά στη Πυραμίδα του Αμενεμχάτ ΙΙΙ. Είναι μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις της Αρχαίας Αιγύπτου, παρόλα αυτά μόνο λίγοι γνωρίζουν ακόμα για την ύπαρξή της. Όμως, με βάση τις περιγραφές των αρχαίων κειμένων σαν αυτές που προέρχονταν από τον Ηρόδοτο, επισκέφθηκαν κι άλλοι κατά το μακρινό παρελθόν τον «μαγικό» χώρο. Τον 17ο αιώνα ένας λόγιος ονόματι Αθανάσιος Κίρχερ δημιούργησε την πρώτη εικαστική αναπαραγωγή του αινιγματικού τεράστιου χώρου ακριβώς όπως τον περιέγραψε ο Ηρόδοτος.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό NRIAG, και αντηλλάγησαν απόψεις σε μια δημόσια διάλεξη στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης, παρουσία των ΜΜΕ του Βελγίου. Ωστόσο, το θέμα των ευρημάτων «πνίγηκε» γρήγορα επειδή ο Γενικός Γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου έθεσε βέτο για όλες τις περαιτέρω ανακοινώσεις της ανακάλυψης, επικαλούμενος λόγους Εθνικής Ασφάλειας για την Αίγυπτο.
Οι επίσημοι μελετητές εν γένει δηλώνουν σταθερά ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη που να λέει ότι «Η Αίθουσα των Αρχείων» υφίσταται, αλλά, επιστήμονες όπως ο Robert Schoch και ο Thomas Dobeck μεταξύ άλλων πιστεύουν ότι πράγματι θα μπορούσε να βρίσκεται κάτω από τη Σφίγγα. Ενώ, κάποιοι άλλοι είναι βέβαιοι για την ύπαρξη της κι ότι δεν χτίστηκε από τους αρχαίους Αιγυπτίους, αλλά μάλλον από έναν παλαιότερο αρχαίο πολιτισμό που προηγείται του Αρχαίου Αιγυπτιακού.
Όπως και νάχει η όλη υπόθεση, ακόμα κι αν οι ερευνητές επιβεβαιώσουν την ύπαρξη της «Αίθουσας των Αρχείων» στο υπόγειο συγκρότημα, θα πρέπει να γίνουν μεγάλες εκσκαφές στο μέλλον προκειμένου να διερευνηθεί το απίστευτο εύρημα. Είναι άραγε πράγματι η χαμένη «Αίθουσα των Αρχείων»? Πολύ πιθανόν, λόγω της εξαιρετικής σημασίας της, η κυβέρνηση της Αιγύπτου να πήρε την απόφαση να αρνηθεί περαιτέρω μελέτες και ανασκαφές;



ΑΡΧΑΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΠΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ!


Βρέθηκε αρχαία πόλη των Μακεδόνων στην Κίνα! Ευρήματα μαρτυρούν αρχαία σχέση της Κίνας με Μακεδονία-Βοιωτία-Θεσσαλία-Κάσο...

Έως τώρα, η κομμουνιστική Κίνα απαγόρευε τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις στην χώρα της, ενώ ακόμη και όσες έρχονταν στο φως, χωρίς να μπορεί ή να προλάβει να τις κρύψει, λογοκρίνονταν... Θεωρούσε το κομμουνιστικό καθεστώς πως με σκοταδισμό θα μπορούσε να γαντζωθεί για πάντα στην κυβέρνηση... Η λογοκρισία και οι μέρες της απαγορεύσεως πέρασαν και σαν χιονοστιβάδα έρχονται η μία μετά την άλλη οι ανακαλύψεις και οι ανακοινώσεις...

Υπάρχουν δυο κοινοί θεοί στην μυθολογία και την θεογονία των δυο αρχαίων λαών, των Ελλήνων και των Κινέζων: Η Αθηνά (Φου Σι στα κινεζικά) και ο Παν.

Οι Κινέζοι αναφέρονται στην αρχαία ελληνική γραμματεία ως Σίνες. Το αρχαίο ελληνικό όνομά τους διατήρησαν έως σήμερα (China). Κι αυτό φαίνεται όταν όλος ο κόσμος γνωρίζει το σπουδαιότερο μνημείο τους ως Σινικό Τείχος. Ακόμα λέμε «σινο-ιαπωνικές σχέσεις»... κλπ. Οι Σίνες ήταν ληστές και εξολοθρευτές. Εξολόθρευσαν τους Ίωνες Έλληνες, που κατοίκησαν στα ΝΑ. της σημερινής εκτάσεως της αχανούς χώρας. Οι Ίωνες αφανίσθηκαν απ' εκεί, αλλά όχι το τοπωνύμιο. Ακόμη η περιοχή αυτή λέγεται Γιουνάν (δηλ. Ιωνία)...

Τα αρχαιότερα ευρήματα που έχουν βρεθεί έως τώρα στην Κίνα, ευρέθησαν σε αυτήν την επαρχία, την Γιουνάν, και είναι κουμπιά και λίθινα εργαλεία, 600-500.000 χρονών, που έχουν κάνει κάποιους παλαιοανθρωπολόγους να μιλούν πια για τον «άνθρωπο του Yuanmou», είδος του erectus. Ευρέθησαν δύο κοπτήρες του, στο Danawu στην επαρχία Yuanmou, στα ΝΔ. της Γιουνάν. Ανακαλύφθηκαν στις 1.5.1965, από τον γεωλόγο Fang Qian, ο οποίος εργαζόταν για το Γεωλογικό Ινστιτούτο Ερευνών Μηχανικής. Τα απολιθώματα εκτίθενται στο Εθνικό Μουσείο της Κίνας, στο Πεκίνο. (Αργότερα, στην ίδια περιοχή ευρέθησαν λίθινα αντικείμενα, κομμάτια οστών ζώων κλπ. σημάδια ανθρώπινης εργασίας και τέφρας από φωτιές). Υπάρχουν επίσης και τα ευρήματα 50 σκελετών, που συμβατικώς ονομάσθηκαν «Άνθρωπος του Πεκίνου», και που βρέθηκαν στο σπήλαιο του Τσουκουτιέν, την δεκαετία του 1920, μαζί με 17.000 εργαλεία. Είναι ο παλαιότερος κάτοικος της περιοχής, αφού αυτός ανάγεται στα 750-500.000 χρόνια πριν από σήμερα.Παρ' όλ' αυτά, η συμβατική επιστήμη, εξακολουθεί να λέει και να διδάσκει πως ο πολιτισμός, στην μακρινή Κίνα, ξεκινά την... 3η χιλιετία π.Χ.!





Υπάρχουν ευρήματα και από μούμιες (και μάλιστα 200!), που δείχνουν πως οι κάτοικοί της, την 2η-3η χιλιετία π.Χ. δεν είχαν... κινεζικά χαρακτηριστικά, αλλά «ευρωπαϊκά» (καστανά ή ξανθά μαλλιά, μεγάλη μύτη, κλπ.). Βρέθηκαν σε ένα μοναδικό έως τώρα νεκροταφείο, Β. του Θιβέτ, το οποίο ήταν γεμάτο με φαλλικά σύμβολα, που ανήκει - λένε - σε έναν «άγνωστο έως τώρα πολιτισμό». Οι τάφοι είναι... βάρκες αναποδογυρισμένες και θαμμένες στην άμμο. Προφανώς οι δημιουργοί του ήθελαν να αφήσουν στην ιστορία την ναυτική καταγωγή των προγόνων τους... Από κάθε βάρκα «ξεφυτρώνει» ένας στύλος ύψους 4 μ. Έχει σχήμα του αιδοίου στους ανδρικούς τάφους και φαλλού στους γυναικείους.[3] Και δεν είναι οι μόνες αρχαίες μούμιες που βρίσκονται στην Άπω Ανατολή, με μη «κίτρινα» χαρακτηριστικά.

Υπάρχουν και σύμβολα γραφής του 3000 π.Χ. Πάλι προσφάτως αρχαιολόγοι ανακάλυψαν (στον νεολιθικό χώρο του Λιανγκζού, Ν. της Σαγκάη, στην Α. Κίνα), 200 κομμάτια θρυμματισμένων λίθινων τσεκουριών, με σύμβολα που παραπέμπουν σε γραφή της εποχής. Σαν κι αυτά έχουμε πολλά στην Θεσσαλία. Οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να χαράσσουν λέξεις σε αστρολίθους (τα λεγόμενα αστροπελέκια). Αν είναι έτσι, τότε οι Κινέζοι είχαν γραφή συγχρόνως με τους Μεσοποταμίους, 2.000 χρόνια αργότερα από τους Έλληνες και 1.400 χρόνια παλαιότερα, σε σχέση με αυτό που πίστευαν έως τώρα οι αρχαιολόγοι για την κινεζική γραφή. Μαζί με αυτά στον ίδιο τόπο ευρέθησαν χιλιάδες ευρήματα κεραμικής, ξυλουργείας, νεφρίτη, ελεφαντόδοντου και πέτρας.

Υπάρχουν και ζωγραφιές Ελλήνων στρατιωτών (3ου-2ου αι. π.Χ.). Έχουν βρεθεί σε μαλλινα υφάσματα. Εκτίθενται στο Μουσείο Sampul, στην Urumqi Xinjiang της Κίνας.

Υπάρχουν και αγάλματα Ελλήνων στρατιωτών του 3ου αι. π.Χ. Αρκετά ειδώλια και αναπαραστάσεις Ελλήνων στρατιωτών ευρέθησαν Β. του Tien Shan. Εκτίθενται στο μουσείο στο Xinjiang Urumqi (Boardman).

Υπάρχει ολόκληρος κατάλογος με ευρήματα μαιάνδρων στην Κίνα...
Υπάρχουν δεκάδες πυραμίδες, κάτω από τυμβόσχημους λόφους στην Κίνα - μόνο στην επαρχία Shaanxi στην «απαγορευμένη ζώνη», ευρέθησαν άλλες 37! Πρώτος γι' αυτές έγραψε ο Victor Segalen, που επισκέφθηκε την Κίνα το 1913. Στο «Mission Archeologique en Chine» έγραψε άρθρο με τίτλο «L'art funeraire a l'epoque des Han" (1914), όπου έγραφε για τον τάφο του πρώτου αυτοκράτορα (και ότι υπάρχουν κ.ά. τάφοι στην περιοχή). Αλλά η πρώτη πυραμίδα ανακαλύφθηκε στις 28.3.1947, εν πτήσει, ΝΔ. του Ξιάν, από τον Αμερικανό σμήναρχο Maurice Sheahan, ο οποίος εντόπισε έναν τέτοιο μυστηριώδη γιγαντιαίο λόφο στην πεδιάδα Τσιν Τσουάν. Αργότερα οι «NY Times» (30.3.1947) ασχολήθηκαν με την ανακάλυψή του! Εάν είναι πυραμίδα, είπαν, μπροστά της η μεγάλη πυραμίδα της Αιγύπτου θα μοιάζει... νάνος! Και απεδείχθη πως η πυραμίδα αυτή ήταν ένα Maoling Μαυσωλείο του αυτοκράτορος Γου Χαν. Η κομμουνιστική κυβέρνηση της Κίνας τρομοκρατημένη ενώπιον μιας τέτοιας ανακαλύψεως, κάνει μια εγκληματική κίνηση: Φυτεύει δένδρα πάνω στους «ύποπτους» λόφους, έτσι ώστε να μην είναι διακριτό πλέον το τυμβοειδές σχήμα τους... Οι υποστηρικτές της αιγυπτο-αφρο-κεντρικής ιστορίας τα έχασαν! Το «Science News Letter» (νυν «Science News»)[4] έσπευσε να πει ότι «οι κινεζικές πυραμίδες είναι... αναχώματα»... Σήμερα γνωρίζουμε πως οι κινεζικές πυραμίδες είναι τύμβοι-μαυσωλεία. Έτσι τις λένε και διεθνώς: tumulus mound! Όμως, τύμβους για τάφους των βασιλιάδων τους έκτιζαν μόνον οι αρχαίοι Μακεδόνες! Αυτή η πυραμίδα υπό τον λόφο, ίσως είναι κλιμακωτή, όπως συνηθίζεται στην περιοχή της ΝΑ. Ασίας (και της Κ. και Ν. Αμερικής). Τέτοια ακριβώς έχουμε και κάτω από τον Αμφίο λόφο στην πόλη των Θηβών Βοιωτίας! Η ύπαρξη τέτοιων ιερών μνημείων στην «απαγορευμένη ζώνη» σημαίνει πως και οι μετέπειτα τοπικοί αυτοκράτορες ακολούθησαν ως ιερό τόπο αυτόν που επέλεξαν ή υπέδειξαν οι Μακεδόνες - προφανώς στρατιώτες του Μεγ. Αλεξάνδρου, που δεν θέλησαν να γυρίσουν πίσω, και τράβηξαν κι άλλο προς Α. Και μάλιστα υιοθέτησαν να θάβουν τους ηγεμόνες τους με τον μεγαλοπρεπή μακεδονικό τρόπο. Στον δε τύμβο-μαυσωλείο του α΄ μεγάλου Κινέζου αυτοκράτορα (210 π.Χ.) η πλαστική τέχνη του «πήλινου στρατού» που βρέθηκε, έχει ελληνικές επιρροές...

Ο Ουγγρο-Βρετανός εβραίος αρχαιοκλέπτης

Πρώτος σημείωσε πως άκουσε από Κινέζους χωρικούς για την ύπαρξη μιας αρχαίας ελληνικής πόλεως, κάτω από κάτι «μεγάλους αμμόλοφους», ο Ουγγρο-Βρετανός - εβραϊκής καταγωγής - εξερευνητής sir Marc Aurel Stein (1862-1943)... Ο Stein - επηρεασμένος από το έργο του Sven Hedin (1898) - πραγματοποίησε 4 μεγάλες αποστολές προς την Κ. Ασία: 1900, 1906-08, 1913-16 και 1930. Τα κρυοπαγήματα που έπαθε σε αυτές, του στοίχισαν αρκετά δάκτυλα από το δεξί του πόδι.

Στην πόλη Niya βρήκε περισσότερες από 100 ξύλινες πινακίδες γραμμένες το 105 μ.Χ. Αυτά τα δισκία έφεραν πήλινες σφραγίδες, επίσημες διαταγές και επιστολές, σε πρώιμη ινδική. Δεν υπήρχαν παλαιότερα ινδικά κείμενα έως τότε. Ο Stein βρήκε επίσης πολλά νομίσματα, της Δυναστείας Χαν, μια αρχαία ποντικοπαγίδα, ένα μπαστούνι, τμήμα κιθάρας, ένα τόξο που λειτουργούσε ακόμη, ένα σκαλισμένο σκαμνί, ένα περίτεχνα σχεδιασμένο χαλί, σκαλιστά αρχιτεκτονικά μέλη, αφυδατωμένες μούμιες σε απλά ξύλινα φέρετρα, κουβέρτες, κ.ά. κλωστοϋφαντουργικά, ξύλινα έπιπλα, περίτεχνα έργα γλυπτικής, κεραμικής, κινεζική καλαθοπλεκτική, είδη υγιεινής. καθώς και πολλά άλλα αντικείμενα οικιακής χρήσεως! Γι' αυτό ο A. Stein επισκέφθηκε την Niya 4 φορές μεταξύ 1901-31. Οι ανακαλύψεις αυτές έκαμαν τον Στάιν διάσημο. Το 1959 Κινέζοι αρχαιολόγοι συνέχισαν να σκάβουν στην Niya...

Η μεγαλύτερη ανακάλυψή του Στάιν όμως ήταν στις σπηλιές Mogao (γνωστές ως «Σπηλιές με τους χιλιάδες Βούδες»), στο Dunhuang, το 1907. Ήταν τότε που ανακάλυψε το Diamond Sutra, το δεύτερο παλαιότερο τυπωμένο κείμενο στον κόσμο - μετά τον δίσκο της Φαιστού - του 868 μ.Χ. Επίσης βρήκε και 40.000 άλλους παπύρους, τους οποίους... εξάλειψε σταδιακώς (1907-14), δωροδοκώντας τον ταοϊστή μοναχό επιστάτη!.. Φυγάδευσε έτσι, λαθραία χιλιάδες κινεζικά, σανσκριτικά, σογδιανά, θιβετιανά, ρουνικά, τούρκι και ουιγκουρικά χειρόγραφα! Και 4 ζωγραφικά έργα! Η λεία του αποτελεί σημαντική συλλογή του Βρετανικού Μουσείου! Εις ανταμοιβήν... εχρίσθη... ιππότης - CIE (Companion του Τάγματος της Ινδικής Αυτοκρατορίας, 1910) και KCIE (Ταξιάρχης του Τάγματος της Ινδικής Αυτοκρατορίας, 1912), δηλ «sir»! Ο πολυγραφότατος «sir» Stein, για την μεγάλη του κλοπή, για την απομάκρυνση αμέτρητων ανεκτίμητων έργων τέχνης από τις σπηλιές και τις σοβαρές ζημιές που προεκλήθησαν σε αυτές, καταδικάσθηκε στην Κίνα. Ο Stein θα είναι πάντα ένας «ξένος διάβολος» για την Κίνα. Στα μάτια των Κινέζων, ο Στάιν και άλλοι ξένοι αρχαιολόγοι λήστεψαν την Κίνα την ιστορία της. Η λεία της αρχαιοκαπηλίας του άνοιξε την όρεξη σε Γάλλους, Ρώσους, Γερμανούς, Ιάπωνες και Κινέζους «κυνηγούς θησαυρών», που προσέτραξαν στην αχανή και αφύλακτη περιοχή και την αποψίλωσαν αρχαιολογικά...

Ήταν η εποχή των τεράστιων αντιπαλοτήτων Βρετανών και Αμερικανών, οι οποίοι σφάζονταν για το ποιοι θα πρωτοκαταληστεύσουν την Κίνα, για να γεμίσουν θησαυρούς τα μουσεία τους... Γούρλωσαν τα μάτια των Γερμανών και των Ιαπώνων με την δόξα του Stein. Άλλοι, όπως οι S. Hedin, sir Fr. Younghusband και N. Przhevalsky, έγιναν πιόνια στo αγγλορωσικό σκάκι για την επιρροή στην Κ. Ασία, το λεγόμενο «Μεγάλο Παιγνίδι». Οι εξερευνήσεις τους ήσαν επίσημες και υποστηρίχθηκαν τόσο από την βρετανική και την ρωσική αυτοκρατορία και είχαν πάντα επιστημονική επίφαση. Τα αντικείμενα τέχνης που έκλεψαν δεσπόζουν σήμερα σε 30 μουσεία, μεταξύ των οποίων, το Βρετανικό, η Βρετανική Βιβλιοθήκη - και κάποια έμειναν το Μουσείο Σριναγκάρ, και το Εθνικό Μουσείο της Ινδίας, στο Ν. Δελχί.

Η αρχαία μακεδονική πόλη

Υπάρχουν τουλάχιστον 12 αρχαίες ελληνικές πόλεις στην Κίνα, βάσει ανασκαφών των πανταχού παρόντων Γερμανών αρχαιολόγων! Η κινεζική κυβέρνηση - επειδή δυσαρεστήθηκε που δεν βρήκαν... βούδες - απέλασε όλες αυτές τις αρχαιολογικές αποστολές...

Οι αρχαιολόγοι έφυγαν, το καζάνι όμως έβραζε... Από τη δεκαετία του 1980, και μετά, αναζωπυρώθηκε το αρχαιολογικό ενδιαφέρον στην Κίνα, και μια ομάδα Κινέζων και Ιαπώνων ερευνητών, άρχισε να ψάχνει για την φημολογούμενη χαμένη αρχαία πόλη ΝΑ. της Kashgar. Την Kashgar, που ο αρχαίος Έλλην γεωγράφος, Κλ. Πτολεμαίος (1ος αι. μ.Χ.), την αναφέρει ως Κασία (στα Κάσια όρη, στην Κασία χώρα, ορμητήριο των Σκυθών)[5], ενώ άλλοι μιλούσαν για τις Κάσιες Πύλες[6]. Άρα την εγνώριζαν οι αρχαίοι Έλληνες! Ενώ οι επιστήμονες έλεγαν έως τώρα, πως η παλαιότερη αναφορά της Kashgar καταγράφεται από... κινεζική αποστολή της Δυναστείας Χαν - κάπου μεταξύ 206 π.Χ. και 220 μ.Χ. - για τα περιβόητα ταξείδια του «Δρόμου του Μεταξιού»...

Μια αρχαιολογική ανακοίνωση τάραξε τα κοιμισμένα ιστορικά ύδατα, το 1993: Ένας αρχαίος ελληνικός πολιτισμός βρέθηκε στην Niya[7] - περίπου 640 χλμ. ΝΑ. της Κασίας, στην έρημο Τακλαμακάν! Εκεί όπου είχε «σηκώσει» την αρχαία πόλη ο Stein! Και πράγματι, «κάτω από κάτι μεγάλους αμμόλοφους», όπως είχε σημειώσει ο Stein, από διηγήσεις εντοπίων, ανακαλύφθηκαν και τα ερείπια της αρχαίας πόλεως... Μέσα στα ερείπια ευρέθησαν ένας αρχαίος ελληνικός αμφορέας, έπιπλα αρχαιο-ελληνικού στυλ, ανάγλυφες παραστάσεις με μαιάνδρους, ελληνικοί αμφορείς με αναπαραστάσεις από τα ομηρικά έπη, κλπ. Όλα αλεξανδρινής εποχής... Στον δε «τάφο 3» ήταν θαμμένοι ένας άνδρας και μια γυναίκα, υπέροχα ενδεδυμένοι με μεταξένια ρούχα (κουκκούλες, πολύχρωμες ρόμπες, παντελόνια, υποκάμισα, και κεντημένη δερματινη σόλα υποδημάτων!). Ο άνδρας είχε μαζί του την φαρέτρα, το τόξο, και τα βέλη του. Δεν θα πήγαινε στον άλλο κόσμο χωρίς τα όπλα του! Φορούσε επενδύτη (ένα κινεζικό σακκάκι). Η γυναίκα φορούσε χρυσά ενώτια και είχε ένα κύπελλο με σφαιρίδια από το περιδέραιό της. Σε ένα άλλο κουτί υπήρχε η χτένα, το μακιγιάζ της, και ένα σετ ραπτικής! Απεριποίητη θα πήγαινε; Προφανώς θα ήταν πλούσιοι. Αλλού βρέθηκε επιγραφή σε πρώιμη κινεζική, που είχε αστρολογική πρόβλεψη: «Η εμφάνιση των πέντε αστέρων στα Α. είναι ευνοϊκή για την Κίνα»[8]... Οι κάτοικοι της Niya διατρέφονταν με κρέας, αχλάδια και σταφύλια. Λέτε η Niya να αποδειχθεί πως ήταν η αρχαία Νήσσα, μια από τις αινιγματικές γενέτειρες του Διονύσου;

Επίσης, αφού επισήμως και συμβατικώς, ο Μ. Αλέξανδρος έφθασε μέχρι τον Γάγγη ποταμό, πώς υπήρχαν ελληνικές πόλεις πέραν αυτού, στην Κίνα;

Τέλος, μήπως η Kashgar/Κασία είναι ένα ακόμη αφίδρυμα των Κασίων (Δωδεκανησίων), οι οποίοι είχαν ιδρύσει σημαντικούς ναούς του Κασίου Διός στα σύνορα Αιγύπτου-Πετραίας Αραβίας[9] και στην Β. Συρία; Διόλου απίθανο απ' εκεί να μετέβησαν προς εξερεύνηση και αναζήτηση νέων πόρων στην περιοχή, και να ονοματίσθηκαν εξ αυτών Κασίαι αι πύλαι αυτού του εμπορικού δρόμου. Ίσως να έφερναν την κασία απ' εκεί, ένα ισχυρό μύρο και φάρμακο. Πώς έφθασαν ως εκεί; Μα οι τολμηροί Κάσιοι ναυτικοί θα το έκαναν ακολουθώντας τον ανάπλου του ποταμού Niya, ο οποίος φθάνει έως το χωριό Uygur. Ίσως γι' αυτό να μνημονεύουν τους βαρκάρηδες προγόνους τους οι θαμμένοι στους βαρκόσχημους τάφους, καταμεσίς της ερήμου... Ποιος ξέρει; Η σκαπάνη θα δείξει... Επισήμως, οι αρχαιολόγοι λένε πως θα απαιτηθούν άλλα 10 χρόνια σκληρής δουλειάς για να βρεθούν απαντήσεις...

Πάντως θέλει ξαναγράψιμο η Ιστορία...

Γιώργος Λεκάκης (Δημοσιογράφος-Λαογράφος)

Πηγη


ΑΛΗΘΗΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ: ΠΕΛΑΣΓΟΙ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 2η ΚΑΙ 3η ΧΙΛΙΕΤΙΑ
ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 2.000 ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΚΑΙ ΤΑΦΟΙ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΑΠΟ ΓΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΚΙΝΕΖΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΥΣ
 
Οι μούμιες το αποδεικνύουν: Κάποτε η Κίνα κατοικούνταν από Λευκούς Ανθρώπους!


Είχαν φθάσει οι Αχαιοί στην αρχαία Κίνα; Γιατί οι Κινέζοι αναφέρουν την Ελλάδα με το όνομα «Σελλά»; Ποιος λαός ήταν οι ψηλοί,κοκκινομάλληδες με ανοιχτόχρωμα μάτια,των οποίων οι μούμιες βρέθηκαν στην έρημο Τακλαμακάν;
Η αρχαιολογική σκαπάνη φέρνει εσχάτως στο φως εκπληκτικά ευρήματα.
Η περασμένη χρονιά ανήκε αναμφίβολα στην Κίνα. Ηταν η χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων της, η χρονιά που μας προμήθευσε ντόπες, η χρονιά που ξύπνησε στον κόρφο της το Θιβέτ, η χρονιά που τη θυμήθηκε με θυμό ο Εγκέλαδος… Χρονιά κορύφωσης για την πρώτη σε πληθυσμό και τέταρτη σε έκταση χώρα της Γης, για καλό ή για κακό. Πριν από λίγες ημέρες ξανακοίταξα προσεκτικά τη θέση της στον χάρτη. Θυμήθηκα σαν χθες το ανάγλυφο της χώρας, όπως το είδα σε ένα πάρκο «της Κίνας σε μινιατούρα», κατά την εκεί επίσκεψή μου προ δεκαετίας. Βαδίζοντας μεταξύ του Σινικού Τείχους και της Λάσας του Θιβέτ, είχα ρωτήσει τον ξεναγό μας πώς λένε την Ελλάδα στη γλώσσα τους. Μου αποκρίθηκε: «Σελλά» (λαρισινή προφορά). Ξαφνιασμένος, τον ρώτησα αν αυτή η λέξη έχει κάποιο άλλο νόημα στα κινέζικα. «Οχι» μου είπε «αλλά Αιγαίο σημαίνει Θάλασσα της Αγάπης»…
Η απορία για τις συμπτώσεις με συνόδεψε όλα τα επόμενα χρόνια. Ιδιαίτερα η ομοιότητα του Σελλά με το προομηρικό όνομα Σελλάς (Χώρα του Φωτός) της χώρας μας, με έκανε να φαντάζομαι απογόνους των Αργοναυτών σε ρόλο Μάρκο Πόλο. Βέβαια, ο Αριστέας ο Προκοννήσιος, ο ποιητής του 7ου αιώνα π.Χ. και συγγραφέας των Αριμασπείων Επών, είχε περιηγηθεί μεγάλο μέρος της Ασίας- αλλά είχε φθάσει στην άλλη της άκρη; Η βεβαιότητα του Αλεξάνδρου ότι μετά την Ινδία ο κόσμος τελείωνε, δεν άφηνε περιθώρια για κάτι τέτοιο. Ακόμη και έτσι όμως αυτό δεν σήμαινε ότι δεν θα το έκανε κάποιος επόμενος «για λογαριασμό του». Και, όντως, το λαμπύρισμα της δάδας στα Ιμαλάια φώτισε κάτι που είχα παραβλέψει.

Οταν η Ευρώπη συνάντησε την Κίνα
Τυπικά, ο Αλέξανδρος κατέκτησε και κράτησε την αυτοκρατορία του Δαρείου για μόλις εννέα χρόνια (334-323 π.Χ.), αλλά το σοκ που επέφερε στην ιστορία αυτού του κόσμου έμελλε να κρατήσει αιώνες. Χάρη στην αίγλη του ονόματός του, οι επίγονοι κατόρθωσαν μετά τον θάνατό του να κρατήσουν για δύο αιώνες τα φέουδα που μοιράστηκαν, παρά τους συνεχείς πολέμους μεταξύ τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Πείθων που είχε αναλάβει τις ινδικές κτήσεις στην κοιλάδα του Ινδού και ο Εύδεμος που είχε πάρει τη διοίκηση του Παντζάμπ έμειναν στις κτήσεις τους ως το 316 π.Χ., για να πάρει τη θέση τους η ινδική δυναστεία του Τσαντραγκούπτα Μαουρία. Ως τον πρώτο αιώνα π.Χ.- μας λέει η Ιστορία- τις κτήσεις της Δύσης τις κατέλαβαν οι Ρωμαίοι και εκείνες της Ανατολής οι διάδοχοι των Περσών, Πάρθοι. Σε πείσμα της ιστορίας όμως, οι Ελληνες κατόρθωσαν να συστήσουν στα εδάφη του Αφγανιστάν και του Πακιστάν το ΕλληνοΒακτριανό βασίλειο (206-140 π.Χ.) και να το επεκτείνουν ανατολικά, συστήνοντας το Ελληνο-Ινδικό βασίλειο (180 π.Χ.- 10 μ.Χ.) Τότε, με τα πρώτα κύματα των Ούννων (Ξιον Γκνου για τους Κινέζους) να σαρώνουν τα πάντα, τελείωσε το παιχνίδι εξουσίας των Ελλήνων.
Οσο για τους Κινέζους… γνωρίζαμε μόνο ότι οι στρατιώτες του Ευθύδημου (με πρωτεύουσα την Αντιόχεια τη Μαργιανή και ορμητήριο την Αλεξάνδρεια την Εσχάτη) είχαν εξερευνήσει τις ερημιές στο τωρινό κινεζικό Τουρκεστάν. 
Ο Στράβων έγραψε χαρακτηριστικά ότι οι Ελληνο-Βακτριανοί «επέκτειναν την αυτοκρατορία τους μακριά ως την Κίνα και τους Φρύνους (βλ. www.perseus.tufts.edu/cgibin/pte xt? lookup=Strab. +11.11.1 στο Διαδίκτυο). Αλλά λεπτομέρειες για εμπορικές σχέσεις δεν ανέφερε. Τους Κινέζους τους γνώρισαν έμμεσα οι Ρωμαίοι, επειδή εκείνοι πουλούσαν μετάξι στους Πάρθους και οι Πάρθοι στους Ρωμαίους. Η επαφή τους έγινε άμεση μετά το 14 μ.Χ., όταν ο έλληνας πλοίαρχος Εύπαλος έδειξε στον ναύαρχο του Αυγούστου το πώς να εκμεταλλεύεται τους μουσώνες για να συντομεύει το ταξίδι στην Ινδία. Σύμφωνα με τα κινεζικά αρχεία, ως τον 2ο αιώνα οι έλληνες ναυτικοί είχαν φτάσει στο Βιετνάμ και το 166 μ.Χ. επισκέφθηκαν την αυτοκρατορική αυλή του Χουάν Τι, ως απεσταλμένοι του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου. Από τότε και ως τον Μάρκο Πόλο (1266 μ.Χ.) οι Ευρωπαίοι γνώριζαν ότι ο στεριανός δρόμος για την Κίνα ήταν στα χέρια Ούννων και Μογγόλων.

Παράδοξα, συμπτώσεις και ανατροπές

1. Σε μια εποχή που η Κίνα ήταν… μικρότερη από την Ελλάδα, οι επίγονοι του Αλεξάνδρου είχαν ανοίξει μια «Εγνατία» η οποία κατέληγε στο Πεκίνο! 2. Απομεινάρι της εποχής των Ελλήνων στον δρόμο του μεταξιού: ναός στο φαράγγι Γκάρνι της Αρμενίας 3. Ελληνικά γράμματα χαραγμένα σε νόμισμα από κινεζικό μέταλλο, νωπογραφία έλληνα στρατιώτη, υφαντό με Κένταυρο, μια μούμια δίμετρου λευκού με νεκρική προσωπίδα, βουδιστής μοναχός με δυτικά χαρακτηριστικά και γαλάζια μάτια, Βούδας με ελληνικά φτερά Νίκης… Ολα είναι ευρήματα στην Κίνα, κομμάτια του έπους των πιονιέρων στο άνοιγμα του δρόμου προς αυτήν 4. Η έρημος του Τακλαμακάν συνεχίζει να απειλεί τις παρυφές της Αλεξανδρείας Εσχάτης. Κάτω όμως από τους αμμολόφους φύλαξε καλά κρυμμένα τα μυστικά ενός χαμένου κρίκου της Ιστορίας 5. Ο αγώνας των ακριτών του Αλεξάνδρου στην Κεντρική Ασία αποτυπωμένος υπέροχα σε κτέρισμα του θησαυρού των Σκυθών
Αυτή η παγιωμένη εικόνα απομόνωσης της Κίνας ανατρέπεται άρδην τα τελευταία χρόνια, από τη διασταύρωση τόσο ιστορικών όσο και αρχαιολογικών ευρημάτων.
Σύμφωνα με το αρχείο του κινέζου ιστορικού Σίμα Κιάν, ο αυτοκράτορας Γου αποφάσισε το 138 π.Χ. να στείλει τον πρεσβευτή του Ζανγκ Κιάν στους λαούς της Δύσης, ψάχνοντας για συμμάχους κατά των Ούννων. Εκείνος, έπειτα από την ατυχή σύλληψή του και αιχμαλωσία δέκα χρόνων στα χέρια των Ούννων, δραπέτευσε και διέσχισε την έρημο του Τακλαμακάν για να συναντήσει… τους «Νταϊουάν» (Δαναοί;). Ηταν λευκοί χωρίς λοξά μάτια και είχαν γενειάδες. Ηταν εκτροφείς υπέροχων αλόγων, είχαν πολύ όμορφα κτίρια και αγάλματα, φέρονταν με σεβασμό στις γυναίκες και… τις άκουγαν. Η περιοχή διέθετε 60.000 οικογένειες και 30.000 στρατιώτες. Με βάση τις γεωγραφικές συντεταγμένες που έδινε ο Ζανγκ Κιάν στην αναφορά του, η πόλη που συνάντησε ήταν η Αλεξάνδρεια η Εσχάτη, στα όρια Φεργάνας και Σογδιανής, στο πέρασμα του Παμίρ. Το πολύ περίεργο είναι ότι στην πόλη αυτή έκοβαν ήδη νομίσματα με μια τεχνική που γνώριζαν μόνον οι Κινέζοι. Συγκεκριμένα, οι βασιλείς Αγαθοκλής και Πανταλέων της Βακτρίας είχαν κυκλοφορήσει- γύρω στο 170 π.Χ. – το πρώτο δυτικό νόμισμα «λευκού χαλκού», από κράμα χαλκού- νικελίου σε αναλογία 75/25. Προφανώς, κάποιοι είχαν προλάβει να κάνουν εισαγωγές…
Ο Ζανγκ προχώρησε στη Βακτρία και έφθασε ως την Ινδία. Επέστρεψε- έπειτα από μία ακόμη αιχμαλωσία στα χέρια των Ούννων- και πληροφόρησε τον αυτοκράτορα για τα θαυμαστά που είδε. Τον αυτοκράτορα τον ενδιέφερε κυρίως η αγορά των αλόγων που είχαν οι Ελληνες, αλλά μαζί με αυτό ξεκίνησε το αλισβερίσι που, τον 19ο αιώνα, βαφτίστηκε από τον γερμανό μελετητή von Richthofen «δρόμος του μεταξιού». Τους Ελληνες αντικατέστησαν στη συνέχεια οι Σκύθες, οι οποίοι πιεζόμενοι από τους Ούννους εισέβαλαν στη Βακτρία και στην Ινδία, για να δημιουργήσουν την αυτοκρατορία του Κουσάν, ώσπου την περιοχή κατέλαβε η Κίνα (70 μ.Χ.). Τα καραβάνια έφευγαν από την Κίνα με μετάξι, κεραμικά και σιδηρικά και επέστρεφαν με χρυσό, ελεφαντόδοντο και γυάλινα αντικείμενα. Ωστόσο οι επιθέσεις από ληστές ήταν συχνές. Για την προστασία του εμπορίου, το νεότευκτο Σινικό Τείχος επεκτάθηκε δυτικά, ως την έρημο Τακλαμακάν.

Τα σημάδια και η μεγάλη έκπληξη
Το πέρασμα των καραβανιών από την έρημο αυτή ανά τους αιώνες άφησε πάμπολλα σημάδια πίσω του. Οι πρώτοι δυτικοί μελετητές που έφθασαν στην περιοχή το 1900- ο Σουηδός γεωγράφος Sven Ηedin και ο Ούγγρος Αurel Stein- βρήκαν πολλά από αυτά, όπως και 2.000 χειρόγραφα που εξιστορούσαν τα δρομολόγια του δρόμου του μεταξιού τους προηγούμενους αιώνες. Ακολουθώντας τον δρόμο στις περιοχές της Κίνας, έβρισκαν παντού επιρροές από την τέχνη των Ελλήνων: Γεωμετρικά σχέδια στα υφαντά και στα κεραμικά, αγάλματα φτερωτών αλόγων, απεικονίσεις του Βούδα με φτερά αγγέλου… αλλά και ζωγραφιές με έλληνες στρατιώτες και Κενταύρους. Πολλοί σύγχρονοι αρχαιολόγοι επιμένουν ότι και ο πήλινος στρατός, που συνόδευσε το 210 π.Χ. τον αυτοκράτορα Κιν στον τάφο, είχε πηγή έμπνευσης τα αγάλματα των Ελλήνων!
Αλλά η μεγάλη έκπληξη ήλθε όταν πέρασε το «καθαρτήριο» της Πολιτιστικής Επανάστασης και η Κίνα άρχισε να ανασκάπτει επιστημονικά το παρελθόν της: Η έρημος Τακλαμακάν μόνον έρημη δεν ήταν. Θαμμένες πόλεις βρέθηκαν κάτω από τις αμμοθίνες της και τάφοι με μούμιες άρχισαν να έρχονται στην επιφάνεια. Δεκάδες μούμιες χιλιετηρίδων, τέλεια διατηρημένες από την ξηρασία. Ωστόσο… οι νεκροί δεν ήταν Κινέζοι! Ηταν ψηλοί, κοκκινομάλληδες, με ανοιχτόχρωμα μάτια. Οι πιο παλιοί ανάγονταν στο 1800 π.Χ. και οι πιο πρόσφατοι στο 300 π.Χ. Μεταξύ αυτών ήταν και ένα μωρό ενός έτους, που είχε στη θέση των ματιών του γαλάζιες πέτρες, και κάποιες γυναίκες, του 4ου και 3ου π.Χ. αιώνα, που φορούσαν μυτερά καπέλα όπως οι Αμαζόνες. Τι συνέβαινε; Ποιοι ήταν αυτοί οι άνθρωποι και πώς ζούσαν σε μια περιοχή τελείως άνυδρη;
Για το τελευταίο ερώτημα η απάντηση είναι μάλλον γεωλογική: Η έρημος Τακλαμακάν βρίσκεται πολύ χαμηλότερα από το επίπεδο της θάλασσας και- σε παλιότερη εποχή, με άλλο κλίμα- ήταν πιθανότατα εύφορη πεδιάδα με λίμνη.
Κατά τα λοιπά, τα απρόσμενα αυτά ευρήματα- της δεκαετίας του 1990- δημιούργησαν μεγάλο μειονοτικό πρόβλημα στην Κίνα. Οι τουρκογενείς Ουιγούροι της περιοχής άρχισαν να λένε ότι οι μούμιες αποδείκνυαν ότι κατάγονταν από μη Κινέζους, τους Τοχάριους, άρα και η γύρω χώρα έπρεπε να γίνει αυτόνομη. Ολοι θυμήθηκαν τους αρχαίους κινεζικούς μύθους για έναν λευκό λαό στα δυτικά, ψηλό, με πράσινα και γαλανά μάτια, και βοστρυχωτά γένια. Επειτα από πολλές διελκυστίνδες, η κινεζική κυβέρνηση δέχτηκε να γίνει εξέταση DΝΑ από κοινή ομάδα ερευνητών από πανεπιστήμια της Κίνας, της Σουηδίας και των ΗΠΑ.
Τα πορίσματα από το DΝΑ ξεκαθάρισαν ένα πράγμα: Οι μούμιες δεν είχαν καμία σχέση με τους Ουιγούρους Τούρκους, οι οποίοι άλλωστε είχαν καταλάβει την περιοχή μόλις τον 9ο αιώνα μ.Χ. Αλλά δεν επήλθε συμφωνία για τίποτε από τα υπόλοιπα. Οι ανθρωπολόγοι είχαν βρει γονιδιώματα που παραπέμπουν άλλοτε σε Κιμμέριους Κέλτες της Κριμαίας, άλλοτε σε Σκύθες του Κιργιστάν και άλλοτε σε κατοίκους της Ανατολικής Μεσογείου.
Τι λένε οι αρχαιολόγοι; Πολύ απλά, ότι τα σχέδια των ρούχων των νεκρών έχουν ελληνικής τεχνοτροπίας μοτίβα. Μάλιστα, ένα από τα εγχάρακτα ταφικά αναθήματα φέρει το σύμβολο της γνωστής σβάστικας. Ακόμη πιο εντυπωσιακά, μια μούμια που βρέθηκε πολύ νοτιότερα της ερήμουστο Γινγκπάν της ΝΔ Κίνας- χρονολογείται από το 1000 π.Χ., έχει ύψος γύρω στο 1.90(!) και φέρει χρυσή νεκρική προσωπίδα, κατά το συνήθειο των Μυκηναίων.
Μα… υπάρχει ιστορική διασταύρωση; Εχουμε ξανακούσει ποτέ για τέτοιον λαό; Ψάχνοντας στα κείμενα του Πλίνιου του Πρεσβύτερου (ΧΧΙV, Τaprobane) βρίσκουμε μια απροσδόκητη περιγραφή των Κινέζων, από έναν πρεσβευτή της Κεϋλάνης, προς τον αυτοκράτορα Κλαύδιο: «Ο πατέρας μου έχει επισκεφθεί συχνά τη χώρα τους. Αυτοί οι άνθρωποι ξεπερνούν στο ύψος τους συνηθισμένους ανθρώπους, έχουν πυρόξανθα μαλλιά και γαλανά μάτια…». Σημειωτέον ότι ένας επισκέπτης από την Κεϋλάνη προφανώς θα πήγαινε στην Κίνα με πλοίο και θα έπιανε λιμάνι στη νοτιοδυτική μεριά της, κοντά στο Γινγκπάν.
Επειτα από αυτό, η φαντασία οργιάζει. Βρήκαμε, μήπως, πού κατέληξαν οι Μυκηναίοι, όταν μετανάστευσαν λόγω κλιματικής αλλαγής μετά τον Τρωικό Πόλεμο; Τα κείμενα των Χετταίων μιλούν για τους Αχιγιάβα (Αχαιούς) που προχώρησαν πολεμώντας μέσα από τη Συρία. Αλλά και οι Κιμμέριοι σάρωσαν εκείνα τα μέρη, για να καταλήξουν να γίνουν οι Πάρθοι. Μήπως, απλά, βρήκαμε αυτούς που τους κυνήγησαν ως την εσχατιά της Γης και τους εξολόθρευσαν, κλέβοντας ακόμη και τα ταφικά τους έθιμα; Κάποτε, η αλήθεια θα έλθει στο φως.

ΒΟΥΔΑΣ… ΑΡΣΑΚΕΙΟΣ
Το άνοιγμα του δρόμου του μεταξιού έδωσε ανατολικούς ορίζοντες όχι μόνο στους εμπόρους αλλά και στους απόστολους νέων ιδεών. Τα κινεζικά χρονικά αναφέρουν ότι ένας από τους πρώτους κήρυκες του ινδογενούς βουδισμού στην Κίνα ήταν ο Αν Σινγκάο. Ηταν ευγενούς καταγωγής, από τον βασιλικό οίκο των Ανξί, της χώρας του. Το όνομα Ανξί είναι η απόδοση στα κινεζικά του ονόματος Αρσάκης, της γνωστής δυναστείας που βασίλεψε στους Πάρθους μεταξύ του 240 π.Χ. και του 224 μ.Χ., με πρωτεύουσα την Αντιόχεια Μαργιανή (ή Μερβ). Λίγο μετά τον Αν Σιγκάο, στο δεύτερο μισό του 2ου αιώνα μ.Χ., ένας άλλος βουδιστής ιεραπόστολος στην Κίνα είχε «αρσάκειο όνομα», ο Αν Ξουάν. Επίσης, την ίδια εποχή, εμφανίστηκε στην Νταρόν της Αρμενίας ομάδα βουδιστών από την Ινδία, για τους οποίους ο μελετητής Ε. Seldeslachts ισχυρίζεται ότι τουλάχιστον οι δύο αρχηγοί τους ήταν Ελληνες του πρώην ελληνο-ινδικού βασιλείου. Να ήταν οι απόστολοι αυτοί δημιουργήματα της τότε παγκοσμιοποιημένης κρίσης, μια μείξη ελληνικής φιλοσοφίας με τον φιλειρηνικό τρόπο ζωής που δίδασκε ο ινδός «πεφωτισμένος πρίγκιψ»;
Οποια και αν ήταν η ακριβής καταγωγή των αποστόλων του βουδισμού στην Κίνα, το γεγονός είναι ότι ο δρόμος του μεταξιού λειτούργησε τελικά ανασχετικά στη μετατροπή της μεγάλης αυτής χώρας σε μουσουλμανική. Αντίθετα, η ιστορία παίζει τελευταία ένα περίεργο πολιτικοθρησκευτικό παιχνίδι: Οπως διαβάσαμε στην επίσημη ιστοσελίδα της κινεζικής πρεσβείας στην Αυστραλία, η κυβέρνησή της προωθεί από το 2006 το… πάντρεμα του κομμουνισμού με τον βουδισμό. «Η ανισοκατανομή του πλούτου και ο καταναλωτισμός δεν έχουν εγείρει μόνον άγχος και εντάσεις στη μοντέρνα Κίνα» γράφει, «αλλά και ένα ιδεολογικό κενό. Πολλοί αισθάνονται χαμένοι, πνευματικά και ηθικά. Οι ιερείς του βουδισμού πιστεύουν ότι η κοσμοθεωρία τους προσφέρει την αναγκαία πνευματική γαλήνη για να γεμίσει αυτό το κενό». Τον νέο αυτό προσανατολισμό, οι κομματικοί αξιωματούχοι που τον εμπνεύστηκαν τον ονομάζουν «αρμονική κοινωνία της Κίνας». Μας βαυκαλίζει η ιδέα ότι πρόκειται για την τελευταία συμβολή της Ελληνιστικής εποχής στη διαμόρφωση του κόσμου μας.

(ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΑΣΟΥ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ. ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΤΟ ΒΗΜΑ» 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008).

Ο δρομέας Ευχίδας και το ιερό πυρ των Δελφών

Ευχίδας – Ο δρομέας που έδωσε την ζωή του για να φέρει το ιερό πυρ των Δελφών στις Πλαταιές 
 

Καλοκαίρι του 479 π.Χ. και η Μάχη των Πλαταιών μόλις έχει τελειώσει. Οι Έλληνες για μια φορά ακόμα κατάφεραν να αναχαιτίσουν τους Πέρσες εισβολείς. Οι εναπομείναντες Πέρσες παίρνουν την άγουσα για την επιστροφή αφήνοντας πίσω αφήνοντας πίσω τους ερειπωμένους Ναούς, καμένα Ιερά Άλση και κατεστραμμένους Βωμούς.
Οι Έλληνες με κοινό ψήφισμα αποφασίζουν για πενήντα χρόνια να μην τα αναστηλώσουν ώστε οι επόμενες γενιές να μην ξεχάσουν την βαρβαρότητα τους… Οι Πλαταιείς όμως πρέπει να εξαγνίσουν την Πόλη από το μίασμα που άφησαν πίσω τους οι βάρβαροι. έχουν μολύνει το πυρ που έκαιγε στον βωμό της. Το μίασμα θα φέρει κακοτυχία, λιμούς, δεινά.

Οι τελετές δεν θα έχουν αποτέλεσμα, οι Θεοί θα αποστρέψουν το προστατευτικό βλέμμα Τους από την ακάθαρτη Πόλη. Θα παραμείνει κατακτημένη και χωρίς τους βαρβάρους. Οι Πλαταιείς πολίτες θεωρούν ότι ο τόπος τους μολύνθηκε από την παρουσία των βαρβάρων εισβολέων και συμφωνούν στο ότι το άσβεστο πυρ της πόλης θα πρέπει να αντικατασταθεί με νέο από τους Δελφούς.
Οι άρχοντες της Πόλεως καλούν αμέσως μετά την μάχη τον οπλίτη-ημεροδρόμο Ευχίδα. Δεν υπάρχει ούτε σκέψη να περιμένουν έστω και μια νύκτα για ξεκούραση. Το μίασμα είναι υψίστης προτεραιότητος. Κάθε καθυστέρηση εξαγνισμού αποτελεί ανόσια πράξη και ύβρη προς τους Θεούς της Πόλεως. Το έργο αναλαμβάνει ο οπλίτης ημεροδρόμος Ευχίδας, ο οποίος καλείται να πάει τρέχοντας μέχρι τους Δελφούς και να επιστρέψει φέρνοντας καθαρή καινούργια φωτιά, που θα την πάρει από το ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς.

Ο Ευχίδας ήταν πολεμιστής στην μάχη των Πλαταιών, περίφημος για την ταχύτητά του στο τρέξιμο Ο Ευχίδας πρέπει να πάει στους Δελφούς και να φέρει εξαγνισμένο πυρ από τον Ναό του Απόλλωνος και να γυρίσει πίσω. Τρέχοντας, πρέπει να καλύψει μία απόσταση 1000 σταδίων, ισοδύναμη με 200 χιλιόμετρα μέσα από χαράδρες, στενά μονοπάτια, άλση και βουνά.
Η απόσταση είναι τεράστια, η κόπωση από την μάχη μεγάλη. Όμως είναι ο ημεροδρόμος της Πόλεως των Πλαταιών. Η φυσική του αντοχή σε μεγάλες αποστάσεις είναι μεγαλύτερη των συμπατριωτών του. Η αποστολή του Ιερή.
Ο Ευχίδας ξεκινά και περνώντας δάση, βουνά και ρεματιές, φτάνει στον προορισμό του, θα εξαγνιστεί στην Κασταλία Πηγή, θα φορέσει δάφνινο στεφάνι, θα πάρει το Ιερό Πυρ και θα επιστρέψει σε 24 ώρες στις Πλαταιές για να το παραδώσει.
Όταν άναψε το πυρ στον βωμό που είχε στηθεί για τον εορτασμό της νίκης στη μάχη, ασπάσθηκε τους συμπολεμιστές του και απεβίωσε.
Οι Πλαταιείς τον ενταφίασαν στο ιερό της Ευκλείας Αρτέμιδας, χαράζοντας επάνω στον τάφο του, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, το επίγραμμα: “Ευχίδας Πυθώδε τρέξας ήλθοε τώδ’ αυθημερόν” (Πλουτάρχου Αριστείδης, 20)
Ο ηρωικός ημεροδρόμος έτρεξε σύμφωνα με τις μαρτυρίες, περίπου 1.000 στάδια (δηλαδή περίπου 200 χιλιόμετρα!! Σήμερα, έχει θεσπισθεί και ο Ευχίδειος Άθλος, ιστορικός αγώνας υπεραποστάσεων, με πολύχρονη παρουσία στα αθλητικά δρώμενα της χώρας μας.

Πηγη

Τα ιπτάμενα οχήματα του Αισχύλου


Τα έργα του Αισχύλου βρίθουν από αναφορές σε ιπτάμενα σκάφη. 
Αν και γραμμένα περίπου 2500 χρόνια πριν την πρώτη επίσημη πτήση αεροσκάφους, είτε αυτή ήταν του Λεονάρντο ντα Βίντσι, είτε των αδελφών Ράιτ, μας εγείρει την φαντασία όσον αφορά την τεχνολογία των αρχαίων προγόνων μας και τις γνώσεις που κατείχαν τα ιερατεία κρυμμένες από τα μάτια των αμύητων. Φυσικά, δεν μπορούμε να πούμε ότι σε ιστορική αφήγηση, όπως π.χ. της ναυμαχίας της Σαλαμίνας, έλαβαν μέρος αεροσκάφη σε κοινή θέα τόσο των Ελλήνων όσο και των βαρβάρων, όμως, ο ποιητής μέσα στην αφήγηση ενσωματώνει έμμεση αναφορά σε αυτά, δίνοντας μια εναλλακτική διάσταση στον αναγνώστη και προσαρμόζοντας το αθάνατο έργο του σε όλες τις μετέπειτα κοινωνίες, έτσι ώστε αυτός να διακρίνει στο έργο στοιχεία από το επίπεδο ανάπτυξης του πολιτισμού του καιρού του.

Έτσι, διαβάζοντας τους Πέρσες (στίχος 555) βλέπουμε μια αναφορά σε πλοία ομόπτερα γαλανά, που οδήγησαν τους πεζούς και τους ναύτες στον θάνατο. Και αν προκαλεί απορία το ότι τα πλοία έχουν φτερά, εξίσου εύλογη απορία πρέπει να δημιουργεί και το γεγονός ότι σκοτώνουν και πεζούς. Ένα αεροπλάνο που πετάει, βέβαια, επάνω από την σύγκρουση δύο καραβιών, μπορεί να βάλλει εναντίον τους το ίδιο εύκολα, όσο και αν πετούσε επάνω από την σύγκρουση δύο πεζοπόρων τμημάτων και υποστήριζε τις φίλιες θέσεις.

Στις Ευμένιδες (στίχοι 250-251) διαβάζουμε για τον χορό των Ευμενίδων που πετά χωρίς φτερά επάνω από τον πόντο, σαν σε πλοίο. Την μεταφυσική έννοια των Ευμενίδων θα την δούμε αλλού, εδώ, όμως, μας ενδιαφέρει η μεταφορά τους μέσω του αέρος. Επίσης, το αρχαίο κείμενο χρησιμοποιεί την λέξη Πόντος, για τον οποίο κατά καιρούς έχει λεχθεί από μεγάλους συγγραφείς και ερευνητές του 20ου αιώνα, ότι δεν ενέχει την έννοια της λέξης θάλασσα, αλλά καλύπτει τον χώρο μεταξύ των πλανητών, δηλαδή το στρώμα της ατμόσφαιρας, της στρατόσφαιρας και του διαστρικού κενού. Από το ίδιο πλοίο που πετά, κατεβαίνει ο Ορέστης στο έργο Χοηφόροι (στίχος 3), ο οποίος προσεύχεται στον χθόνιο Ερμή και κατέρχεται στην γη και όχι υπό της γης, όπως ίσως θα ερμήνευαν ειρωνικά οι σχολιαστές. Και ίσως να είναι το ίδιο ιπτάμενο πλοίο που σαν πολεμικό πουλί πήγε τον πατέρα του Αγαμέμνωνα με τον Μενέλαο στην Τροία, η οποία αναφέρεται στον Αγαμέμνωνα (στίχος 110) σαν Αία. Η έννοια της Αίας σαν ονομασία του πλανήτη Γή, θα αναζητηθεί σε άλλο σημείο της μελέτης μας.

Τα ίδια αυτά σκάφη στον Αγαμέμνωνα (στίχοι 126-130) αναφέρονται σαν ιπτάμενοι σκύλοι. Αν λάβουμε υπόψιν την ιδιαίτερη σχέση των αρχαίων μας προγόνων με τον Κύνα ή αστερισμό του Κυνός, η φαντασία μας μπορεί να αρχίσει να παίζει επικίνδυνα παιχνίδια με διαστημόπλοια από τον Σείριο, σε υλική μορφή. Ο ιπτάμενος μας σκύλος του Διός (αστρόπλοιο από τον Σείριο, όπου η έδρα της Σειριακής Δύναμης;) θα φανεί και πάλι στον Προμηθέα Δεσμώτη (στίχοι 1035-1036) όπου τρώει το συκώτι του Προμηθέα, θέμα το οποίο θα συναντήσουμε και σε άλλη πιο «ειδική» ενότητα της παρούσας μελέτης γύρω από τον Αισχύλο.

  
Στις Ικέτιδες (στίχος 202) έχουμε μία αναφορά στο όρνεο του Ζηνός, πιθανώς όχι σαν τον βασιλιά αετό, αλλά με πιο μεταλλική μορφή. Συνεχίζοντας στους στίχους 213-215 έχουμε τις περιστέρες (πλειάδες) Δαναΐδες να κυνηγιούνται από τα μέχρι πρότινος συγγενικά γεράκια. Συσχετίζοντας το γεράκι με τον Απόλλωνα (Σείριο) και τις περιστέρες με τις γνωστές Πλειάδες, οι υποθέσεις που μπορούμε να κάνουμε για αποστασία συμμάχων είτε στον Σείριο είτε στις Πλειάδες, είναι πολλές και άκρως «καταγέλαστες» από τους συμβατικούς σχολιαστές. Και σε ενίσχυση του γέλωτά τους, θα τους παραθέσουμε και τους στίχους 499, 500 της ίδιας τραγωδίας, όπου συναντούμε τα αρπακτικά γεράκια εναντίον των απαίσιων δρακόντων. Υποθέτοντας πως η Αυτοκρατορία του Σείριου άρχισε πάλι τις διαμάχες με την αντίστοιχη του Δράκοντος, τα γέλια των επικριτών μας θα ακουστούν μέχρι τους ομώνυμους αστερισμούς.

Δεν θα πτοηθούμε, όμως, και θα αντιπαρατάξουμε τον στίχο 546 από την ίδια τραγωδία, όπου ο Αισχύλος μας μιλά για τα βέλη του φτερωτού βοσκού, που κέντρισε την Ιώ στο μεγάλο ταξίδι της ανά τις Ηπείρους. Δεν χρειάζεται να πούμε, βέβαια, πως το αναφερόμενο ταξίδι ανάμεσα σε Ασία, Ευρώπη και Αφρική δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει από μια αγελάδα όπως την εννοούν οι άξιοι σχολιαστές των αρχαίων μας κειμένων, αλλά ας ξαμολήσουμε την χωρίς όρια, πράγματι, φαντασία μας να φανταστεί ιπτάμενα σκάφη με μία ναυαρχίδα στον ρόλο του φτερωτού βουκόλου. Και για να τελειώνουμε με τις άκρως αποκαλυπτικές Ικέτιδες, πώς γίνεται τα πλοία να είναι γοργόφτερα (στίχος 725);

Ο χορός των Ωκεανίδων είναι πιο αποκαλυπτικός στον Προμηθέα Δεσμώτη (στίχοι 128-139), όταν λέει στον Προμηθέα ότι έφτασε σε αυτόν με φτερωτό όχημα. Μην ξεχνάμε ότι ο Προμηθέας οδηγήθηκε, άγνωστο πώς, στην κορυφή του Καυκάσου από τον Ήφαιστο, το Κράτος και την Βία, για να σταυρωθεί στον βράχο. Οι Ωκεανίδες, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους (στίχοι 291-293), αφήνουν τον γοργό όχημα και τον αγνό αιθέρα και πατούν το πόδι τους επάνω στην γη. Βέβαια, αφού όπως λέει και ο πατέρας τους Ωκεανός (στίχοι 296-300) διένυσαν μεγάλες αποστάσεις κυβερνώντας το γοργόφτερο άρμα τους, όχι με χαλινάρια, αλλά μόνο με την σκέψη, σαν να είχαν βάλει τον αυτόματο πιλότο σε ένα σύγχρονο μεταγωγικό αεροσκάφος. Πιθανώς, όμως, το εν λόγω άρμα να είναι πιο προηγμένης τεχνολογίας από τα σημερινά αεροπλάνα, μιας και θέλει να διανύσει τον απέραντο αιθέρα (διαστρικό κενό) με τα τέσσερα ποδάρια του να πατήσουν και πάλι την φωλιά του (βάση) για να ξεκουραστεί (στίχοι 407-409). Α, και για να μην ξεχάσουμε την μάχη των γερακιών με τις περιστέρες (βλέπε παραπάνω), έχουμε και την αναφορά στους στίχους 868-869.

Τέλος, για να κλείσουμε το παρόν, ας δούμε την δημοφιλή ιπτάμενη αιγίδα (ασπίδα) της Αθηνάς στις Ευμένιδες (στίχος 404), αιγίδα γνωστή για τις «πτήσεις» της και από όλους τους αρχαίους Έλληνες Κλασσικούς.

Οι ασπίδες του Αχιλλέα και του Αίαντα



Το θέμα της στρατιωτικής τεχνολογίας των Αχαιών και  των Μυκηναίων απασχολεί τους 
μελετητές από την εποχή που ο Σλήμαν ξέθαψε τα ερείπια των Μυκηνών και της Τροίας. 
Οι περιγραφές του Ομήρου εξάπτουν τη φαντασία και έχουν οδηγήσει ορισμένους σε εντοπισμό 
ακόμη και... εξωγήινων τεχνολογιών!
Πολύ πιο προσγειωμένα και επιστημονικά, το Τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών 
Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών βάλθηκε να αναλύσει, προσομοιώσει και δοκιμάσει τα 
πιο «θαυματουργά» πολεμικά εξαρτήματα της «Ιλιάδας»: 
Τις ασπίδες του Αχιλλέα και του Αίαντα.
Για την κατασκευή της ασπίδας του Αχιλλέα επιστράτευσαν και ο Ήφαιστος και ο Όμηρος όλη τους την τέχνη. Η ασπίδα του Αχιλλέα είναι ένας ύμνος στην τεχνολογία, μια ποιητική παρουσίαση του πλέον περίφημου σε τέχνη έργου της ομηρικής εποχής. Όπως εξήγησε στη δημοσιευμένη εργασία «Αμυντικά όπλα στον Όμηρο» ο καθηγητής Σ. Παϊπέτης, «το εκπληκτικό είναι ότι η ιδέα της πολύστρωτης κατασκευής συναντάται για πρώτη φορά στην "Ιλιάδα", στις ασπίδες του Αχιλλέα και του Αίαντα και μάλιστα με τέτοιες κατασκευαστικές λεπτομέρειες που επιτρέπουν την ανακατασκευή και τη μελέτη τους είτε αριθμητικά με προσομοίωση μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών είτε πειραματικά και τελικά την επιβεβαίωση της συμπεριφοράς τους στη μάχη, όπως περιγράφεται από τον Ομηρο, με πολύ μεγάλη ακρίβεια».



 Τι σημαίνει πολύστρωτη κατασκευή; Ότι η ασπίδα του Αχιλλέα αποτελούταν από πέντε συνολικά επάλληλα μεταλλικά ελάσματα, και μάλιστα με πολύ διαφορετικές μηχανικές ιδιότητες. Συγκεκριμένα, η ασπίδα είχε δύο εξωτερικά ελάσματα σκληρού ορειχάλκου, δύο εσωτερικά από κασσίτερο και ένα μεσαίο από καθαρό (μαλακό) χρυσό. Η κατασκευή αυτή εμφανίζει μέγιστη αντίσταση σε διάτρηση, όπως αποδεικνύεται με την πλήρη αριθμητική προσομοίωση της ελαστοπλαστικής της συμπεριφοράς για μεγάλες παραμορφώσεις, σε περίπτωση που κρούεται από την αιχμή ενός διατρητικού στοιχείου, βέλους ή δόρατος.  Η μοναδική αυτή λεπτομερής περιγραφή, που περιλαμβάνει και τη συμπεριφορά του όπλου στη μάχη, είναι επίσης η πρώτη γνωστή εφαρμογή πολύστρωτων κατασκευών στην ανθρώπινη ιστορία. Η ανάλυση και η παραμετρική μελέτη του προβλήματος, με τη χρήση σύγχρονων θεωριών της μηχανικής των συνεχών μέσων και σύγχρονων υπολογιστικών εργαλείων και κωδίκων ηλεκτρονικών υπολογιστών, επιβεβαίωσαν με εκπληκτική ακρίβεια τις περαιτέρω ομηρικές περιγραφές, που αφορούν τη συμπεριφορά της ασπίδας στη μάχη και αποκάλυψαν σημαντικά στοιχεία ύπαρξης προηγμένης τεχνολογίας την εποχή εκείνη, μεταμφιεσμένη ως θαυματουργή δύναμη των θεών. 

Μία από τις πολλές υποθετικές ανακατασκευές της ασπίδας του Αχιλλέα

Συνοψίζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης, ο κ. Παϊπέτης κατέγραψε τα εξής: «(α) Η ασπίδα απετελείτο από μια συγκεκριμένη διαδοχή στρώσεων από υλικά με πολύ διαφορετικές μηχανικές ιδιότητες, από τα οποία το ισχυρότερο ήταν ο σκληρός ορείχαλκος. (β) Ο συνδυασμός των υλικών αυτών, με τον τρόπο που περιγράφεται στην "Ιλιάδα", δεν επέτρεψε στο δόρυ του Έκτορα να τη διατρήσει, καθώς αυτό στη μία περίπτωση αποκρούστηκε-αναπήδησε προς την αντίθετη κατεύθυνση, ενώ στην άλλη μπόρεσε να διατρήσει μόνο τα δύο πρώτα στρώματα (ορείχαλκου-κασσίτερου) και στη συνέχεια σταμάτησε στο στρώμα χρυσού. (γ) Αν οι στρώσεις της κατασκευής απετελούντο μόνο από τον σκληρό ορείχαλκο και υπό τις ίδιες συνθήκες κρούσης, η ασπίδα θα διετρύετο.
 
Το γεγονός αυτό οφείλεται στην τελείως διαφορετική συμπεριφορά των υλικών υπό στατική και δυναμική φόρτιση. Το πρόβλημα μιας αμυντικής διάταξης, όπως η ασπίδα, είναι να κατορθώσει να καταστρέψει την κινητική ενέργεια του ταχέως κινούμενου βλητικού στοιχείου (να τη μεταβάλει δηλαδή σε θερμότητα) και όχι απλά να αντέξει την επιβολή ενός μεγάλου στατικού φορτίου.

Η ασπίδα του Αχιλλέα είναι κυκλική . Έχουν γίνει πολλές ανακατασκευές αυτής της ασπίδας  ιδιαίτερα εξ αιτίας των απεικονίσεων που φέρει και περιγράφονται με λεπτομέρεια στην Ιλιάδα.


Για την κατασκευή της ασπίδας του Αχιλλέα επιστράτευσαν και ο Ήφαιστος και ο Όμηρος όλη τους την τέχνη. Η ασπίδα του Αχιλλέα είναι ένας ύμνος στην τεχνολογία, μια ποιητική παρουσίαση του πλέον περίφημου σε τέχνη έργου της ομηρικής εποχής. Για το λόγο αυτό αξίζει να παραθέσουμε ατόφια τη μακροσκελή περιγραφή του έργου: 
Και φτιάχνει πρώτα μια τρανή και στιβαρή ασπίδα παντού στολίζοντάς τη. Και βάζει γύρω της λαμπρό τρίφυλλο μεταλλικό στεφάνι, όπου δένει το λουρί το ασημένιο. Πέντε μετάλλου στρώματα έχει η ασπίδα. Σκαλίζει πάνω της πολλά στολίδια, με τη σοφή των δυο χεριών του τέχνη. Στη μια μέρα φτιάχνει τη γη, τον ουρανό στην άλλη, αλλού τη θάλασσα και τον ακούραστο ήλιο και τη σελήνη ολόγεμη. Σ’ άλλη μεριά τα ζώδια όλα φτιάχνει, τα άστρα που στεφανώνουν τον ουρανό. Τις Πλειάδες και τις Υάδες και το δυνατό Ωρίωνα παραφυλάει και μόνο αυτή μες στα νερά του Ωκεανού δε λούζεται. Φτιάχνει και δυο όμορφες πόλεις θνητών ανθρώπων. Στη μια γάμοι γίνονται, συμπόσια μεγάλα, νύφες προβάλλουν από τα σπίτια τους και οι λαμπαδηφόροι από την πόλη περνούν κι αντιλαλούν τραγούδια, γαμήλια, πολλά. Νέοι χορευτές στριφογυρνούν κι ανάμεσα τους κιθάρες και αυλοί παίζουν. Οι γυναίκες μπροστά στην πόρτα στέκονται και θαυμάζουν. Κόσμος συρρέει στην αγορά, όπου καβγάς θεριεύει. Δυο άντρες εκεί μαλώνουνε για την εξαγορά ενός άντρα σκοτωμένου. Ο ένας λέει πως τα έχει όλα ξεπληρώσει και βεβαιώνει το λαό ενώ ο άλλος ισχυρίζεται πως τίποτα δεν πήρε. Και οι δυο τέλος θέλουν στο δικαστή να πάνε, απόφαση να βγάλει. Οι άνθρωποι γύρω και τους δυο τους επιδοκιμάζουν και τους υποστηρίζουν. Οι κήρυκες τον κόσμο συγκρατούσαν και οι γέροντες κάθονται πάνω σε λαξεμένους λίθους, μέσα στον κύκλο τον ιερό, στα χέρια τους κρατώντας τα ραβδιά των μεγαλόφωνων κηρύκων.

 

 Ανακατασκευή της περίφημης ασπίδας του Αχιλλέα, που φέρεται να κατέληξε στα χέρια του Μεγάλου Αλεξάνδρου


Την ικανότητα αυτή δεν την έχει από μόνος του ο σκληρός ορείχαλκος, ο οποίος και ελάχιστα παραμορφώνεται σε σχέση με τα άλλα υλικά και μικρή ικανότητα απόσβεσης έχει. Αντίθετα, ο κασσίτερος αλλά και κυρίως ο μαλακός (καθαρός) χρυσός, καθώς παραμορφώνονται πλαστικά προκαλούν απόσβεση της κίνησης καταστρέφοντας την κινητική ενέργεια του δόρατος. Επιπλέον η πολύστρωτη κατασκευή συμβάλλει με κάποιο ποσοστό απόσβεσης λόγω τριβής μεταξύ των στρώσεων, που όμως δεν είναι ο κύριος μηχανισμός απόσβεσης στην παρούσα περίπτωση.
Με βάση τις παρατηρήσεις αυτές επιβεβαιώνεται η υπόθεση ότι ο κατασκευαστής της ασπίδας είχε εξαιρετικά βαθιά γνώση των δυναμικών-μηχανικών ιδιοτήτων των πολύστρωτων σύνθετων κατασκευών, δηλαδή στοιχείων που χρησιμοποιούνται ευρύτατα στη σύγχρονη τεχνολογία».

Αντίστοιχες εκπλήξεις επεφύλασσε και η μελέτη της «μη θεϊκής» ασπίδας του Αίαντα. Ως γνωστόν, ο Αίας -γιος του Τελαμώνα, βασιλιά της Σαλαμίνας- μονομάχησε με τον Έκτορα και έσωσε το σώμα του Αχιλλέα από τα χέρια των Τρώων. Σύμφωνα με την ομηρική περιγραφή, η ασπίδα του αντιστοιχεί επίσης σε μια πολύστρωτη κατασκευή, αποτελούμενη από οκτώ συνολικά επάλληλες στρώσεις. Συγκεκριμένα, από ένα εξωτερικό έλασμα από σκληρό ορείχαλκο και επτά στρώσεις βόειου δέρματος κάτω από αυτήν. 

Και ο Αίας επροχώρησε μ’ ασπίδα ωσάν πύργον,

χάλκινην μ’ επτά δέρματα που του έκαμε ο Τυχίος

των σκυτοτόμων έξοχος, εγκάτοικος στην Ύλην,

λαμπρήν την ετεχνούργησεν επτάδιπλην με δέρμα

δυνατών ταύρων, κι έβαλε δίπλαν χαλκού ογδόην.

Αυτήν στα στήθη επρόβαλεν ο Τελαμώνιος Αίας.

Κι εστάθη εμπρός στον Έκτορα....



Οι ερευνητές της Πάτρας κατασκεύασαν μια σειρά δοκίμια για να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους σε τρώση από αεροβόλο βλήμα αντίστοιχο σε ισχύ με το χτύπημα του δόρατος του Έκτορα. Τι διεπίστωσαν; Ότι το δοκίμιο που αντιστοιχούσε επακριβώς στην περιγραφή της ασπίδας του Αίαντα ήταν αυτό που σταμάτησε τελικά το βλήμα (αιχμή δόρατος). Όπως σημείωσαν, «η κινητική ενέργεια του βλήματος, στην περίπτωση αυτή, απορροφάται από την τριβή μεταξύ των στρώσεων, που ενεργεί αποτελεσματικά με επαρκή παραμόρφωση και που εμφανίζεται με αριθμό στρώσεων ίσο ή μεγαλύτερο του επτά. Αφετέρου, μια πολυωνυμική παρεμβολή στα πειραματικά αποτελέσματα δείχνει ότι για περισσότερες στρώσεις δέρματος πιθανώς η διάμετρος των οπών τείνει σε μια σταθερή τιμή. Αυτό αποδεικνύει ίσως ότι η διαμόρφωση που περιγράφεται στην "Ιλιάδα" παρέχει όχι μόνο τη μέγιστη αντίσταση σε διείσδυση αλλά είναι επίσης μια βέλτιστη λύση». Και πάλι λοιπόν «τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι ο κατασκευαστής της ασπίδας -όχι πια ο θεός Ηφαιστος, αλλά ο Τυχίος, ένας απλός σκυτοτόμος είχε επίσης βαθιά γνώση των δυναμικών-μηχανικών ιδιοτήτων των πολύστρωτων σύνθετων κατασκευών, δηλαδή πολύτιμων στοιχείων για τη σύγχρονη τεχνολογία».



Επιστημονικός σύμβουλος: Δρ Σ. Α. Παϊπέτης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών.


Πυθαγορας

Βιογραφικά στοιχεία.

Γιος του Μνήσαρχου και της Πυθαίδας. Γεννήθηκε το 572 π.Χ. στη Σάμο και πέθανε το 490 π.Χ. στην Κάτω Ιταλία. Έζησε 22 χρόνια στην Αίγυπτο. Όταν ο βασιλιάς Καμβύσης την κατέλαβε, τον εξόρισε στη Βαβυλώνα, όπου συναναστράφηκε με Πέρσες μάγους. Δώδεκα χρόνια αργότερα αποφυλακίζεται και πηγαίνει στην Ινδία. Επιστρέφει στη Σάμο σε ηλικία 56 ετών. Αργότερα μετακινήθηκε στον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας, όπου ίδρυσε τη Σχολή του. σχετικά με το θάνατό του, κατά μία άποψη πέθανε εξόριστος στο Μεταπόντιο, κατ’ άλλη όμως σκοτώθηκε σε μια επιδρομή των δημοκρατικών κατά της σχολής με αρχηγό τον Κόνωνα.Η ζωή και η δράση του.


Έλληνας μαθηματικός, θεωρητικός της Μουσικής, φιλόσοφος ηγέτης αρχαίου θρησκευτικού και πολιτικού κινήματος και ιδρυτής της Πυθαγόρειας Σχολής. Γιός του Γιος του Μνήσαρχου και της Πυθαίδας. Γεννήθηκε το 572 π.Χ. στη Σάμο και πέθανε περίπου το 490 π.Χ. στον Κρότωνα της Κ. Ιταλίας.

Σύμφωνα με την παράδοση ο Πυθαγόρας πραγματοποίησε πολλά ταξίδια στην Αίγυπτο, όπου έζησε για 22 ολόκληρα χρόνια. Εκεί έμαθε την Αιγυπτιακή γλώσσα και μελέτησε τα Ιερά Βιβλία των Αιγυπτίων. Όταν όμως ο βασιλιάς Καμβύσης την κατέλαβε, εξόρισε τον Πυθαγόρα στην Περσία, και πιο συγκεκριμένα στη Βαβυλώνα.Εκεί συναναστράφηκε με Πέρσες μάγους, με αποτέλεσμα να εμπλουτίσει τις γνώσεις του με τις μαθηματικές και αστρονομικές δοξασίες των Ασσυρο-Βαβυλωνίων.Ύστερα από δώδεκα χρόνια ελευθερώνεται και πηγαίνει στην Ινδία, όπου μυείται στα τελετουργικά των Βραχμάνων. Μάλιστα είναι και ο πρώτος μη Βραχμάνος που γίνεται αποδεκτός. Έτσι παίρνει το όνομα «Γιαβαντσάρια» ή «Γιουναντσάρια», που σημαίνει Ίωνας δάσκαλος.Αργότερα αποφασίζει να επιστρέψει στην Ελλάδα. Αρχικά επισκέπτεται τη Λέσβο, όπου υπήρξε μαθητής του Φερεκύδη και έπειτα τη Μίλητο, όπου γίνεται μαθητής του Αναξίμανδρου και του Θαλή. 
Τέλος επιστρέφει στα πάτρια εδάφη, δηλαδή στη Σάμο, σε ηλικία 56 ετών με σκοπό να δημιουργήσει μία Φιλοσοφική Σχολή. Η Σάμος όμως εκείνη την εποχή βρισκόταν υπό την εξουσία του τυράννου Πολυκράτη, του οποίου ο Πυθαγόρας ήταν αντίπαλος. Ο λόγος για τον οποίο συνέβη αυτό δεν είναι απολύτως ξεκάθαρος. Υπάρχει από τη μία η άποψη που υποστηρίζει πως ο Πολυκράτης ένιωθε αντιπάθεια για τους περιπλανώμενους φιλοσόφους και για αυτό το λόγο δεν επέτρεψε στον Πυθαγόρα να δημιουργήσει τη Σχολή του. Από την άλλη όμως υπάρχει η άποψη που υποστηρίζει πως ο Πυθαγόρας ανήκε στην αριστοκρατική τάξη, η οποία εναντιώθηκε στην Τυραννίδα του Πολυκράτη.

Είτε για τον ένα, είτε για τον άλλο λόγο, ένα είναι το σίγουρο, ότι δηλαδή ο Πυθαγόρας εξαιτίας αυτών των αντιθέσεων αναγκάστηκε να εκπατριστεί. Αρχικά πήγε στη Σικελία, μετά στη Σύβαρη και στον Τάραντα, μέχρι που άκουσε κάποιες θαυμαστές ιστορίες για τον Κρότωνα στην Κ. Ιταλία, για πρωτοποριακές ιδέες, τέχνες, ευτυχισμένους πολίτες, και αποφάσισε πως όλα έδειχναν ότι σε εκείνη την ανθούσα αποικία θα μπορούσε να ιδρύσει τη Σχολή του. Έτσι μετανάστευσε οριστικά στον Κρότωνα, όπου και ίδρυσε τη Σχολή του.
Εκεί έγινε ευπρόσδεκτος και επιβλήθηκε ως επιστημονική αυθεντία (μάλιστα σύμφωνα με μαρτυρίες πολλοί τον θεωρούσαν ως γιο του Απόλλωνα ή του Ερμή). Η Σχολή που ίδρυσε, είχε τη μορφή ηθικοθρησκευτικής, επιστημονικής και πολιτικής κοινότητας («εταιρείας»), τα μέλη της οποίας έπαιξαν σημαντικό ρόλο στα πολιτικά δρώμενα της Ιταλίας. Όμως τα «πιστεύω» των Πυθαγορείων προκάλεσαν τις βίαιες αντιδράσεις των πολιτικών τους αντιπάλων με αποτέλεσμα να φτάσουν στο σημείο άλλους να τους φονεύσουν και άλλους να τους διώξουν.

Όσον αφορά το θάνατο του Πυθαγόρα υπάρχουν δύο απόψεις. Σύμφωνα με την πρώτη σκοτώθηκε σε μια από τις επιδρομές των δημοκρατικών κατά της Σχολής με αρχηγό τον Κόνωνα, και σύμφωνα με τη δεύτερη, ύστερα από όσα συνέβαιναν, αναγκάστηκε να καταφύγει στο Μεταπόντιο, όπου λίγο αργότερα πέθανε.

Πυθαγορισμός

Βασικά ενδιαφέροντα του Πυθαγόρα και η διδασκαλία του. 
Όπως γίνεται παραπάνω φανερό η ζωή και ο θάνατος του Πυθαγόρα περιβάλλονται από μύθους και θρύλους. Το ίδιο συμβαίνει και με τη διδασκαλία του. Η φιλοσοφία που ακολουθούσε ήταν ιδιόρρυθμη και καλυπτόταν από ένα μανδύα μυστικισμού. Αυτό δημιουργούσε στους νέους την περιέργεια από τη μία και το ενδιαφέρον από την άλλη για την εκμάθηση της διδασκαλίας του, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι νέοι να μυούνται, παρόλο που τους ανάγκαζε να ζουν με αυστηρή πειθαρχία.Επειδή η επίδρασή του ήταν τόσο μεγάλη, γρήγορα οδηγήθηκε στο δικαστήριο με τις κατηγορίες της διαφθοράς των νέων και της αθεΐας. Όμως οι κατηγορίες δεν έγιναν αποδεκτές και τελικά αθωώθηκε.


Θρησκεία και ηθική.

Η Σχολή του κατά την παράδοση φαίνεται πως υπήρξε αρχικά ένας θρησκευτικός όμιλος με επίκεντρο τον Πυθαγόρα και τη λατρεία του Απόλλωνα και των Μουσών, παλαιών θεοτήτων που τις θεωρούσαν ως προστάτιδες της ποίησης και της πνευματικής καλλιέργειας.Από θρησκευτική άποψη, η θεωρία του Πυθαγόρα έχει σχέση με τη θεωρία των Ορφικών. (Ο Ορφισμός πρέσβευε ότι μέσω της έκστασης μπορούσε να επιτευχθεί η πνευματική ενόραση στη θεϊκή καταγωγή και τη φύση της ψυχής). Ενώ όμως στον Ορφισμό η κάθαρση του αμαρτωλού γίνεται με τις ορφικές τελετές, στον Πυθαγορισμόγίνεται με τη μελέτη των επιστημών, κυρίως των Μαθηματικών και της Μουσικής.
Ο Πυθαγόρας ήταν υποστηρικτής της Μετεμψύχωσης. Πίστευε, δηλαδή, ότι μετά το θάνατο η ψυχή του ανθρώπου αν είναι «τέλεια», μεταβαίνει και ενώνεται με το Θεό, ενώ αν ο άνθρωπος έχει διαπράξει αμαρτήματα κατά τη διάρκεια της ζωής του, επιστρέφει με τη μορφή φυτού ή ζώου, για τιμωρία και εξαγνισμό. Μάλιστα δίδασκε πως όλα τα φυτά και τα ζώα που βλέπουμε γύρω μας δεν είναι παρά άνθρωποι αμαρτωλοί, που έχουν σταλεί εδώ σε αυτή τη μορφή- από ένα αόρατο και ακατανόητο σύμπαν- για να «εξαγνιστούν».

Η θεωρία της Μετεμψύχωσης φαίνεται πως έκανε τον Πυθαγόρα να διεκδικεί μια ημιθεϊκή υπόσταση, σε στενή σχέση με το θεό Απόλλωνα. Πίστευε δηλαδή ότι μπορούσε να θυμάται τις προηγούμενες μετενσαρκώσεις του, με αποτέλεσμα να θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο από τους υπόλοιπους ανθρώπους, δηλαδή με περισσότερες εμπειρίες και γνώσεις.
Οι κανόνες της θρησκευτικής ζωής που δίδασκε ο Πυθαγόρας ήταν κατά βάση τελετουργικοί: αποφυγή της συζήτησης γύρω από ιερά θέματα, λευκή μόνον ενδυμασία, αποχή από ορισμένα είδη καρπών, όπως τα κουκιά, και φυσικά τήρηση σεξουαλικής αγνότητας.
Επίσης υπάρχουν ενδείξεις ότι δίδασκε την κάθαρση της ψυχής μέσω της μουσικής και της φιλοσοφίας, προκειμένου να φτάσει κανείς σε Μετενσαρκώσεις ανωτέρου επιπέδου. Η «ομοίωση προς το Δάσκαλο» και έτσι η «προσέγγιση προς τους θεούς» ήταν η πρόκληση που επέβαλε σε όλους τους μαθητές του. Η σωτηρία, και για μερικούς ίσως η τελική ένωση με το θεϊκό κόσμο μέσω της σπουδής της κοσμικής τάξης, έγινε μία από τις κύριες αντιλήψεις στη Σχολή του.
Σήμερα ο Πυθαγόρας, εξαιτίας των αντιλήψεών του περί θρησκείας και ηθικής, θεωρείται ένας από τους μεγάλους παιδαγωγούς της αρχαίας Ελλάδας. Αυτός ήταν, άλλωστε, που δίδαξε πρώτος την εσωτερική αφοσίωση, τη μετριοφροσύνη, την ευσέβεια, την εμπιστοσύνη και τη «σωματική» αγνότητα.


Μεταφυσική και θεωρία των αριθμών.

Η θεωρία των αριθμών είναι το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο του Πυθαγορισμού. Τα αντικείμενα «είναι» αριθμοί ή «ομοιάζουν» με αριθμούς.
Ο Πυθαγόρας «συνέλαβε» τους αριθμούς κατά την προσπάθειά του να βρει μια πρωταρχική, άϋλη, αναλλοίωτη αρχή των όντων. Οι αριθμοί είναι αυτοί λοιπόν που αποτελούν την πρώτη αρχή, την προσδιοριστική δύναμη του κόσμου και στη σχέση ανάμεσά τους βρίσκεται η ουσία των όντων. Για το λόγω του ότι είναι αυτή η ίδια η ουσία του κόσμου και όχι απλώς σύμβολα ποσοτικών σχέσεων, οι αριθμοί θεωρούνται «ιεροί». Ακόμη και οι αφηρημένες έννοιες στον Πυθαγορισμό συνδέονται με τους αριθμούς. Π.χ. η δικαιοσύνη συνδέεται με τον αριθμό 4 δηλαδή με τον πρώτο τετραγωνικό αριθμό και ο γάμος με τον αριθμό 5. Ο άνθρωπος παριστάνεται με τον αριθμό 250 κ.λ.π. Οι ψυχολογικοί συνειρμοί που λειτούργησαν εδώ δεν έχουν αποσαφηνιστεί.

Κοσμική Αρμονία: στον Πυθαγορισμό κοσμική σημασία έχει η «ιερή δεκάδα»: η μυστική της ονομασία, τετρακτύςτης δεκάδας, συνεπάγεται ότι 1+2+3+4=10, αλλά μπορεί να νοηθεί και ως το «τέλειο τρίγωνο».
Όπως είπαμε η ουσία των όντων σύμφωνα με τον Πυθαγόρα είναι οι αριθμοί. Επιπλέον πίστευε ότι το σύμπαν προήλθε από το χάος και απέκτησε μορφή με το μέτρο και την αρμονία, γι’ αυτό και πρώτος το ονόμασε «Κόσμο», δηλαδή τάξη και αρμονία.Αρμονία όμως για το σώμα είναι η ψυχή, η οποία διατηρεί κάποια συμμετρία ανάμεσα στο υλικό και το πνευματικό στοιχείο του ανθρώπου. Η ψυχή έχει τις ιδιότητες της ταυτότητας, της ετερότητας, της στάσης και της κίνησης. Αυτή είναι η «τετρακτύς» για την ψυχή. Αυτές οι φιλοσοφικές του αντιλήψεις επηρέασαν τον Πλάτωνα, ο οποίος αργότερα θεωρεί ότι η αρμονία της μουσικής καθρεφτίζει την αρμονία της ψυχής.Σύμφωνα με τον Πυθαγόρα το σύμπαν βρίσκεται σε διάταξη αρμονίας και η θεωρία του, η θέασή του, είναι αυτή που φέρνει την κάθαρση. Αυτό οδήγησε στη θεωρία του Πυθαγόρα για την «Αρμονία των σφαιρών». Το σύνολο των ήχων, δηλαδή, που παράγονται από την περιστροφή των πλανητών, ανάλογα πάντα με την απόστασή τους από τη γη, και οι οποίοι ,όμως, δεν ακούγονται.


Αριθμητική και Γεωμετρία.

Στην αριθμητική η συμβολή του Πυθαγόρα δεν ήταν τόσο σημαντική όσο η συμβολή του στην επιστήμη της Γεωμετρίας.Παρόλα αυτά ο Πυθαγόρας είναι αυτός που δημιούργησε τον Πυθαγόρειο Πίνακα ή Άβακα, τον πασίγνωστο σε όλους μας πίνακα πολλαπλασιασμού ή αλλιώς προπαίδεια. Είναι δηλαδή ο πίνακας που δίνει τα γινόμενα των δέκα πρώτων ακέραιων αριθμών.
Στη Γεωμετρία η συμβολή του είναι αξιοσημείωτη αφού είναι αυτός που ανακάλυψε ότι το τετράγωνο της υποτείνουσας ενός ορθογωνίου τριγώνου ισούται με το άθροισμα των τετραγώνων των καθέτων πλευρών. Αυτή η θεωρία του σήμερα ονομάζεται στην επιστήμη της γεωμετρίας «πυθαγόρειο θεώρημα».


Μουσική

Διάστημα.

Η σχέση μεταξύ δύο αριθμών, αυτό δηλαδή που ονομάζεται σήμερα στην αριθμητική και στη γεωμετρία λόγος, στη μαθηματική θεωρία της Μουσικής του Πυθαγόρα ονομάζεται «Διάστημα».
Στη θεωρία της Μουσικής μάλιστα η λέξη διάστημα είχε διπλή σημασία. Διότι αφενός μεν ονομαζόταν διάστημα η αριθμητική σχέση με την οποία εκφραζόταν ο λόγος του μουσικού διαστήματος, αφετέρου δε αυτή η λέξη ήταν σύμφωνη με την καθημερινή έννοιά της και το «τμήμα ευθείας», δηλαδή την απόσταση μεταξύ δύο σημείων.
Το μουσικό διάστημα, που εκφραζόταν ως «σχέση δύο αριθμών προς αλλήλους» στη θεωρία της Μουσικής του Πυθαγόρα ονομαζόταν αρχικά διάστημα = απόσταση δυο σημείων απ’ αλλήλων. Το «διάστημα» αυτό είχε πράγματι δύο συνοριακά σημεία (πέρατα, όρους), τα οποία δινόντουσαν ως αριθμοί.
Οι αρχαίοι θεωρητικοί ενδιαφέρονταν κυρίως για τα σύμφωνα διαστήματα ή συμφωνίες. Το όνομα ενός τέτοιου διαστήματος στην Πρακτική της Μουσικής ήταν συνήθως «συμφωνία», αφού άλλωστε για αυτό το λόγο ήθελαν να εκφράσουν το «συγχρονισμένο τονισμό», το «συμφωνείν» δηλαδή δύο ήχων. Ο Πυθαγόρας κυρίως ασχολήθηκε με το «Οκτάτονο (δια πασών, Oktave)», με το «Τετράτονο (δια τεσσάρων, Quarte)» και με το «Πεντάτονο (δια πέντε,Quinte)».

Υπολογισμός διαστημάτων.


 Πιο συγκεκριμένα ο Πυθαγόρας ήταν αυτός που πρώτος έθεσε τις βάσεις της επιστήμης της Μουσικής με μια επιστημονικά θεμελιωμένη θεωρία της Μουσικής. Ανακάλυψε τη σχέση ανάμεσα στο μήκος των χορδών και το τονικό ύψος που δίνουν.Για να το πετύχει αυτό χρησιμοποίησε ένα έγχορδο όργανο, που το δημιούργησε ο ίδιος, το «Μονόχορδο».
Αρχικά υπολόγισε ότι δύο χορδές, που η μία είναι διπλάσια από την άλλη (άρα έχουν σχέση 2/1), παράγουν ήχους, δηλαδή νότες, που απέχουν διάστημα Οκτάβας ή «δια πασών». Στη συνέχεια διαπίστωσε ότι όταν δύο χορδές έχουν σχέση 3/2 τότε το διάστημα που σχηματίζουν οι νότες που παράγονται είναι μια 5η Καθαρή. Με αυτά τα διαστήματα, γνωρίζοντας κανείς ότι όταν προσθέτουμε διαστήματα πολλαπλασιάζουμε τους λόγους τους και αντίθετα όταν αφαιρούμε, τους διαιρούμε, -γιατί δεν πρόκειται για ποσότητες αλλά για αναλογίες- μπορούμε να υπολογίσουμε τους λόγους όλων των διαστημάτων. [Π.χ. με αφετηρία τη νότα ντο, η νότα σολ είναι 5η Καθαρή πάνω, άρα έχει σχέση 3/2. Το ρε, και πάλι, είναι μια 5η Καθαρή πάνω από το σολ, άρα σε σχέση με το ντο είναι (3/2)2 = 9/4.9/4 όμως είναι η σχέση του διαστήματος 9ης. Για να βρούμε λοιπόν το διάστημα 2ας θα πρέπει να διαιρέσουμε (9/4) : (2/1) = 9/8. Άρα η 2η Μεγάλη δίνεται από τη σχέση 9/8.]    Με αυτό τον τρόπο ο Πυθαγόρας υπολόγισε όλα τα διαστήματα και απέδειξε ότι υπάρχουν δύο ειδών ημιτόνια: τα διατονικά (μι-φα και σι-ντο) και τα χρωματικά (π.χ. φα-φα#). Το διατονικό το ονόμασε λείμμα και το χρωματικόαποτομή. Τη διαφορά τους την ονόμασε Πυθαγόρειο Κόμμα, το οποίο μάλιστα είναι ίσο προς τη διαφορά (3/2)12 και  (2/1)7. Κανονικά 12 πέμπτες πρέπει να ισούνται με 7 οκτάβες (στο πιάνο αυτά τα διαστήματα ταυτίζονται). Ωστόσο ο Πυθαγόρας απέδειξε πως διαφέρουν κατά το 

Πυθαγόρειο Κόμμα.

Βέβαια από την αρχαιότητα είχε παρατηρηθεί ότι αυτή η διαδικασία δεν κλείνει ποτέ με την αφετηρία της όσο και αν πολλαπλασιάζουμε, παρόλα αυτά η απόσταση μικραίνει χωρίς ποτέ να γίνεται 0.

Το πλεονέκτημα του Πυθαγόρειου υπολογισμού των διαστημάτων είναι το ότι αποτελεί έναν τρόπο που να στηρίζεται σε αριθμητικές πράξεις και όχι στο αυτό ή την εμπειρία. Αντίθετα το μειονέκτημά του είναι πως σήμερα δεν μπορεί να εφαρμοστεί για το χόρδισμα των οργάνων.

Το Πυθαγόρειο Κόμμα είναι αυτό που οδήγησε στον Ισοτονικό Συγκερασμό (η διαίρεση της οκτάβας σε δώδεκα ίσα τμήματα-ημιτόνια). Μ’ αυτόν τον τρόπο τα φυσικά διαστήματα τροποποιούνται ελαφρά ώστε όλα τα ημιτόνια να είναι ίδια και οι δώδεκα 5ες να συμπίπτουν με επτά 8άβες (δηλαδή 12  5ες = 7  8άβες).Ο Πυθαγόρας έκανε τους υπολογισμούς του χωρίς να κάνει συγκεκριμένη αναφορά σε κάποιο μουσικό όργανο ή σε κάποια τονικότητα. 

Μέχρι το 16ο αι. ο Πυθαγόρειος υπολογισμός των διαστημάτων υπήρξε ο πυρήνας της τεχνικής χορδίσματος των οργάνων.

Διαφορές με τον Αριστόξενο τον Ταραντίνο.

Ο Αριστόξενος ο Ταραντίνος, νεότερος του Πυθαγόρα (περί το 375), υπήρξε φιλόσοφος και σημαντικότατος θεωρητικός της Μουσικής. Γι’ αυτό το λόγο μάλιστα, στην αρχαιότητα, του δόθηκε η ονομασία «ο Μουσικός».Σύμφωνα με τον Αριστόξενο διάστημα είναι το περιεχόμενο τμήμα μεταξύ δύο φθόγγων, που έχουν την ίδια ένταση (ύψος). Ως προς αυτόν λοιπόν το βασικό όρο, το διάστημα παρουσιάζεται ως μία διαφορά εντάσεως και ως χώρος, αυτός μπορεί να περιέχει τόνους (φθόγγους) οξύτερους από τους βαρύτερους και βαρύτερους από τους οξύτερους και των οποίων η ένταση το διάστημα αυτό (τύπος δεκτικός φθόγγων). Η διαφορά όμως των υψών αυτών των φθόγγων δείχνει κατά πόσο η ένταση είναι περισσότερη ή λιγότερη.

Ο W. Burkert ανέφερε την εξής πρόταση για τον Αριστόξενο και τους Πυθαγορείους:«Η έννοια του ευθύγραμμου τμήματος είναι συνδεδεμένη με το όνομα του Αριστόξενου, η δε διδασκαλία περί της αναλογίας της Μουσικής όμως είναι συνδεδεμένη με τους Πυθαγορείους...».ως γνωστό ο Αριστόξενος ήταν μεγάλος αντίπαλος της Πυθαγόρειας θεωρίας. Θα παρουσιάσω τη διδασκαλία του συνοπτικά, σύμφωνα με τον C.V.Jan:

«Στην Αρμονική του δεν ερευνά πως δημιουργείται ο κάθε φθόγγος, αν είναι αριθμός ή ταχύτητα (ρυθμός). Το «ούς» πρέπει μόνο αδεσμεύτως σε ότι αφορά τους τόνους να «θεάται» το βασίλειο των φθόγγων. Αυτό μόνο είναι ικανό να μας πληροφορήσει με βεβαιότητα, ποιοι φθόγγοι βρίσκονται σε αρμονική σχέση μεταξύ τους... Το σύστημα της διδασκαλίας του βασίζεται πάνω στις εύκολες αντιληπτές συγχορδίες της τετρατόνου και της πεντατόνου, και χωρίς να ερευνήσει ποια αριθμητική σχέση βρίσκεται στη βάση τους, καθορίζει συμφώνως προς αυτές τον ολόκληρο και τον μισό τόνο κ.λ.π.».

Δηλαδή θέλει να μας εξηγήσει ότι το σύστημα της διδασκαλίας του δεν στηρίζεται στις αριθμητικές σχέσεις, όπως του Πυθαγόρα, αλλά βασίζεται στην ικανότητα του αυτιού να αντιλαμβάνεται την αρμονική σχέση των μουσικών τόνων. Μπορεί να μην ερευνά τις αριθμητικές σχέσεις μέσα στην οκτάβα, καθορίζει όμως τον ολόκληρο και τον μισό τόνο και κατασκευάζει μια κλίμακα με βάση το ένα δωδέκατο του τόνου. Επομένως η μέθοδός του ήταν, καθαρά, εμπειρική.

Πυθαγόρειοι

Μαθητές του Πυθαγόρα, οπαδοί της φιλοσοφικής του θεωρίας, μέλη της ιδιότυπης φιλοσοφικής του Σχολής ή εταιρίας. Για τη δράση τους είναι λίγα πράγματα γνωστά σήμερα σε σχέση με όσα γνωρίζουμε για τον ίδιο τον Πυθαγόρα. Λέγεται ότι η ασάφεια αυτή οφείλεται στο ότι οι επιμέρους απόψεις τους αποδίδονταν στον Πυθαγόρα ή οφείλονταν στην έμπνευση αυτού. Αυτό βέβαια συνέβη μέχρι την εποχή του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη.

Εξάλλου οι Πυθαγόρειοι έδιναν όρκο ότι θα τηρούσαν απόλυτη σιωπή σ’ ότι αφορά την Πυθαγόρεια Διδασκαλία και η κοινολόγηση των απόψεών τους απαγορευόταν. Όσα είναι γνωστά για αυτούς, τα γνωρίζουμε κυρίως από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη.

Σύμφωνα με τις αναφορές του Διογένη του Λαέρτιου, ο αριθμός των μαθητών έφτανε τους τριακόσιους, από τους οποίους αρκετοί σκοτώθηκαν από την εξέγερση των Κροτωνιατών και οι υπόλοιποι διέφυγαν.Από τη στιγμή που διέφυγαν ήταν φυσικό να διασκορπιστούν. Η διασπορά οδήγησε μοιραία σε δογματικές διαφορές ανάμεσά τους και σύμφωνα με τον Αριστοτέλη από τον 5ο αι. και μετά οι Πυθαγόρειοι δε διδάσκουν πλέον τα ίδια.Διακρίθηκαν βασικά δύο ομάδες Πυθαγορείων: οι ακουσματικοί και οι μαθηματικοί, ενώ οι Πυθαγόρειες διδαχές διακρίθηκαν σε τρεις περιόδους: οι δύο πρώτες περίοδοι περιλαμβάνουν τις διδαχές που χρονολογούνται πριν από τον Παρμενίδη και η Τρίτη έχει σχέση με τη γενιά των Πυθαγοριστών (με αρχηγό το Φιλόλαο) στα τέλη του 5ουαιώνα.

Αστρονομία.

Στην Αστρονομία, πιθανολογείται πως πρώτος ο Πυθαγόρας ήταν αυτός που θεώρησε πως η γη είναι στρογγυλή. Ακόμη ήταν αυτός που δέχτηκε πρώτος πως η γη περιφέρεται γύρω από το «Κεντρικό Πυρ» (την «Εστία του Παντός») και δημιουργείται έτσι μια περιστρεφόμενη «ουράνια σφαίρα».Όμως οι Πυθαγόρειοι αργότερα ήταν αυτοί που έκανα γνωστή αυτή τη θεωρία και μάλιστα την ανέπτυξαν ακόμη περισσότερο. Πίστευαν δηλαδή πως γύρω από το κεντρικό πυρ δεν περιστρεφόταν μόνο η γη, αλλά περιστρέφονταν και άλλες σφαίρες: μια με όλους τους απλανείς αστέρες, ανά μία με τον Ήλιο και τη Σελήνη και ανά μια με τους τότε γνωστούς πλανήτες (Άρης, Ζευς, Κρόνος, Ερμής, Αφροδίτη). Για να συμπληρωθεί λοιπόν ο ιερός αριθμός δέκα (10), παραδέχτηκαν ότι υπάρχει και άλλο ένα ουράνιο σώμα με κυκλική κίνηση γύρω από το κοινό κέντρο, η «Αντίχθων».Αυτό το σώμα δεν ήταν ορατό από τη Γη, γιατί δε φαινόταν από το κατοικημένο μέρος της. Ακόμη υποστήριζαν ότι οι αριθμητικοί λόγοι, από τους οποίους εξαρτάται η αρμονία στη Μουσική, θα πρέπει να συντελούν και στην αρμονική δομή του Σύμπαντος. Συνεπώς, από τις αποστάσεις μεταξύ των ουράνιων σωμάτων θα προκαλείται μια ουράνια Μουσική, την οποία όμως οι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται, επειδή συνεχίζεται αδιάκοπα και αδιατάραχτα.

Επιδράσεις

Σήμερα είναι βέβαιο ότι ο Πυθαγόρας υπήρξε μεγάλη προσωπικότητα της αρχαιότητας σε πολλούς τομείς, όπως τα μαθηματικά, η αστρονομία, η μουσική...Οι φιλοσοφικές, ηθικές και κοινωνικοπολιτικές δοξασίες του ίδιου του Πυθαγόρα, αλλά και των μαθητών του, επηρέασαν αποφασιστικά την ελληνική σκέψη και φιλοσοφία.Τα στοιχεία που έχουμε για τον Πυθαγόρα και τη φιλοσοφική του θεωρία οφείλονται στις μαρτυρίες του Ηράκλειτου, του Ηρόδοτου, του Εμπεδοκλή, του Ξενοφάνη και του Ίωνα του Χίου. Οι μαρτυρίες αυτές αλλά και μεταγενέστερες, όπως του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα, θεμελιώνουν την άποψη ότι ο Πυθαγόρας είναι ιστορική φυσιογνωμία.


Ενδεικτική Βιβλιογραφία1) Γιάννου Δημ., «Ιστορία της Μουσικής (Σύντομη γενική επισκόπηση)», τόμος α΄, Θεσσαλονίκη. University Studio Press, 1994, σελ. 91-93.2) Ulrich Michels: «Άτλας της Μουσικής». Τόμος Α΄, Αθήνα, Μουσικός Οίκος «Φίλιππος Νάκας», σελ. 175.3) Karl Nef: «Ιστορία της Μουσικής», Δεύτερη έκδοση. Εκδόσεις «Ν. Βότσης», Αθήνα 1985, σελ. 50-51.4) Λήμμα: «Πυθαγόρας», Επιστήμη και Ζωή, εκδοτικές και Εμπορικές Επιχειρήσεις Χατζηϊακώβου Α.Ε., τόμος 7ος, σελ. 24-26 και τόμος 16ος, σελ. 246-247.Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικόςΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη Γεννήθηκα στα Τρίκαλα Θεσσαλίας το 1967. Σπούδασα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσ/νίκης Ιστορία-Αρχαιολογία με ειδίκευση στην Ιστορία. Πήρα Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας απ' τη Φιλοσοφική Σχολή του ιδίου Πανεπιστημίου και από το 1992 διδάσκω στη Μέση Εκπαίδευση ως Φιλόλογος. Έχω συγγράψει βιβλία ιστορικού, λογοτεχνικού και παιδαγωγικού περιεχομένου. Παράλληλα, ασχολούμαι ερασιτεχνικά με τη ζωγραφική και την ποίηση.

.

AddThis

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙ Σ


.

RANDOM POST