Ο Υδραυλικός Τηλέγραφος και τα Sms του Αινεία του Τακτικού...350 π.Χ.

Ο Υδραυλικός Τηλέγραφος και τα Sms του Αινεία του Τακτικού...350 π.Χ.

Η διορατική εφεύρεση του Αινεία του Τακτικού, ο οποίος ανακάλυψε την πρώτη μέθοδο υπεραστικής επικοινωνίας, την «συσκευή» αποστολής αρχαίων sms!.

Συγγραφέας στρατιωτικών έργων. Είχε συγγράψει ένα ογκώδες βιβλίο με τον τίτλο Περί στρατηγικής υπομνήματα, όπου απαριθμούνται όλες οι προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνονται και όλα τα τεχνάσματα και στρατηγήματα που πρέπει να εφαρμόζονται για να παραπλανηθεί ο εχθρός. Ο συγγραφέας, που πρέπει να έγραψε το έργο του μετά το 360 π.Χ., χρησιμοποιεί την αττική διάλεκτο και παραθέτει αποσπάσματα από τον Θουκυδίδη και την Ανάβαση του Ξενοφώντα. Το Εγχειρίδιον Τακτικής, που διασώζεται σήμερα αποτελεί τμήμα του βιβλίου Περί στρατηγικής υπομνήματα. Η ανάγκη για ταχεία μετάδοση πολλαπλών και διαφορετικών μηνυμάτων οδήγησε τον Αινεία στην κατασκευή του υδραυλικού τηλέγραφου (4ος αιώνας π.Χ.), μιας εκπληκτικής υδραυλικής συσκευής με την χρήση του νερού, που απαιτούσε τη χρήση ενός μόνο πυρσού για την μετάδοση προσυμφωνημένων μηνυμάτων. Ο υδραυλικός τηλέγραφος,  μπορούσε να μεταφέρει «έτοιμα μηνύματα», γρήγορα σε μεγάλες αποστάσεις. 

Ο Αρκάδας στρατηγός ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε και έγραψε έναν οδηγό για τις στρατιωτικές επικοινωνίες, καθώς θεωρούσε ότι η οι δάδες δεν επαρκούσαν σε καιρό πολεμικών συγκρούσεων. Και αυτό γιατί δεν υπήρχαν λεπτομέρειες στο μήνυμα, καμία περιγραφή, και ο χρόνος που χανόταν ήταν πολύτιμος. Έτσι, ανέπτυξε τον αποκαλούμενο υδραυλικό τηλέγραφο, δηλαδή έναν μηχανισμό μετάδοσης προσυμφωνημένων μηνυμάτων σε μια προσπάθεια να προσπεράσει όλα τα εμπόδια. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ταχεία μεταφορά μηνυμάτων στην αχανή αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Πώς λειτουργούσε

Ο υδραυλικοί τηλέγραφοι ηταν  χάλκινοι κύλινδροι γεμάτοι με νερό μέχρι το ίδιο σημείο και είχαν στη βάση τους από μια βρύση ίδιας διαμέτρου, ώστε όταν έτρεχε νερό η ροή του να ήταν ίδια και στους δύο κάδους. Το ύψος των κάδων ήταν περίπου 1,50 μέτρα και το πλάτος τους περίπου μισό μέτρο. Πάνω στο νερό του κάθε κάδου επέπλεε ένα ξύλινο ραβδί που ήταν κάθετα στηριγμένο σε έναν πλωτήρα απο κυλινδρικό φελό που είχε διάμετρο λίγο μικρότερη από τους κάδους. Το ραβδί ήταν χωρισμένο σε παράλληλους κύκλους που είχαν απόσταση περίπου 6 εκατοστά μεταξύ τους. Στα κενά αυτών των κύκλων ήταν σημειωμένες διάφορες κωδικοποιημένες πληροφορίες στρατιωτικής κυρίως φύσης οι ίδιες και στους 2 κάδους. Πάνω στον κύλινδρο ήταν στηριγμένα σε όρθια θέση τα «έτοιμα μηνύματα». Στο κάτω μέρος υπήρχε μια μικρή βρύση, ένας κρουνός όπως λεγόταν εκείνη την εποχή, ενώ γύρω γύρω υπήρχε μια λεκάνη. Μια ίδια συσκευή υπήρχε και στην απέναντι πλευρά όπου πήγαινε το μήνυμα. Έτσι, γινόταν εφικτή η επικοινωνία με τη χρήση φωτεινών σημάτων ανάμεσα στον πομπό και τον δέκτη. Αντίστοιχα, και στις δυο πλευρές υπήρχε από ένας χειριστής. Η επικοινωνία γινόταν ως εξής όταν επρόκειτο να μεταδοθεί ένα μήνυμα. Ειδοποιούσαν τον επόμενο σταθμό υψώνοντας έναν πυρσό. Όταν ο επόμενος σταθμός ειδοποιούσε και αυτός με έναν πυρσό ότι ήταν έτοιμος, ο πομπός ύψωνε τον πυρσό του πάλι και τότε άνοιγαν και οι δύο τις βρύσες ταυτόχρονα. Όταν το ραβδί καθώς κατέβαινε έφτανε στο μήνυμα που ήθελαν να μεταδώσουν τότε ο πομπός έσβηνε τον πυρσό και τότε έκλειναν και οι δύο βρύσες. Το μήνυμα είχε μεταδοθεί. Το σύστημα αυτό βασίζεται στο συγχρονισμό κινήσεων πομπού και δέκτη. 

Για να λειτουργήσει σωστά και να μην γίνει λάθος στο μήνυμα που θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο σε κάθε περίπτωση πολέμου, έπρεπε οι κινήσεις να γίνονται με μεγάλη ακρίβεια. Όλα ξεκινούσαν από το ταυτόχρονο άνοιγμα και κλείσιμο της βρύσης. Μέσω του υδραυλικού τηλέγραφου, ο στρατός είχε πλέον τη δυνατότητα να επικοινωνεί συγκεκριμένα μηνύματα, μεταξύ στρατιωτικών ομάδων, τα οποία σε περίπτωση πιθανής εισβολής από ξηρά η θάλασσα θα μπορούσαν να μεταφερθούν εγκαίρως και στους πολίτες. Η ευφυέστατη μέθοδος αποστολής προσυμφωνημένων μηνυμάτων, που περιέγραψε ο Αινείας ο Τακτικός τον 4ο π.Χ. αιώνα, χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ταχεία μεταφορά μηνυμάτων στην αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
 
Ενώ η τεχνολογία του υδραυλικού τηλέγραφου φαίνεται πολύ απλή, η δημιουργία του θεωρήθηκε ως θαύμα καθώς επέφερε μια σημαντική πρόοδο στην τεχνολογία της επικοινωνίας, επιτρέποντας προκαθορισμένα μηνύματα να σταλούν σε μεγάλες αποστάσεις. Σε περίπτωση εισβολής ή εχθρού που πλησίαζε, φαίνονταν μόνο οι σύντομες λάμψεις των πυρσών και δεν μπορούσαν να υποκλέψουν το μήνυμα με οποιονδήποτε τρόπο. Αυτή η εφεύρεση στην επικοινωνία ήταν μια σημαντκή πρόοδος στις στρατιωτικές επικοινωνίες. 
Μέσω του υδραυλικού τηλέγραφου, ο στρατός είχε πλέον τη δυνατότητα να μεταδίδει συγκεκριμένα μηνύματα που επέτρεπαν σε άλλες ομάδες του στρατιωτικού προσωπικού, καθώς και πολίτες, την καλύτερη προετοιμασία για πιθανές εισβολές από ξηρά ή θάλασσα. 
Μηνύματα εστάλησαν από τη Σικελία στην Καρχηδόνα κατά τη διάρκεια του Πρώτου Καρχηδονιακό Πόλεμο (264-241 π.Χ.) με τη χρήση του υδραυλικού τηλέγραφου, επίσης γνωστή ως γραμμή Σηματοφορίας. 
Αυτή η πρώιμη μορφή της επικοινωνίας μεγάλων αποστάσεων ήταν πολύ προχωρημένη για την εποχή της και άνοιξε το δρόμο για μελλοντικές μορφές επικοινωνιών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε πολλές μεθόδους που έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα.